یاسمین شمس الشعرا - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی و علوم باغبانی، گرایش بیوتکنولوژی و ژنتیک مولکولی محصولات باغی، دانشگاه آزاد واحد کرج
حمید جوادی - استادیار پژوهشی، بانک ژن موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران
سید مهدی میری - استادیار، گروه باغبانی، دانشگاه آزاد واحد کرج

گون (Astragalus)از تیره بقولات(Papilionaceae)سطح وسیعی از نقاط کوهستانی کشور را فرا گرفته است. متجاوز بر 840گونه گون در نقاط مختلف ایران می رویند که % 65آن ها انحصاری هستند. مطالعات سیتوژنتیکی میتواند در حفاظت،زراعی کردن و برنامه های اصلاحی این گونه کاربرد داشته باشد. در این پژوهش با استفاده از مریستم نوک ریشه از 8A. ،A. aduncus ،A. megalotropis ،A. jacobsi ،A. curvirostris (2 n 2= x 16= ) گونه گون دیپلویید6 جمعیت مربوط به A. cephalanthus ،speciosusبعد از مرحله تثبیت، هیدرولیز و رنگ آمیزی، نمونه میکروسکوپی تهیه و مورفولوژیکروموزوم ها مورد بررسی قرار گرفت. در هر کاریوتیپ طول بازوی بلند کروموزوم (L)، طول بازوی کوتاه کروموزوم (S)، طول کل کروموزوم( L+S)، نسبت بازوی بلند به بازوی کوتاه( L/S)، شاخص سانترومری( S/L+S)و طول ساتلایت محاسبهگردید. تقارن داخل کروموزومی (A1)، تقارن بین کروموزومی (A2)، درصد شکل کلی (%TF)، اختلاف دامنه نسبی کروموزومها (DRL)و طول کل ژنوم ( Ʃ(L+Sنیز محاسبه شدند. جمعیت 1465از گونه A. megalotropisدارای بیشترین مقدار طولبازوی کوتاه /1 47میکرومتر و طول کل کروموزوم 58/3میکرومتر و جمعیت 14995از گونه A. aduncusدارای کمترینمقدار طول بازوی بلند 49/1میکرومتر و طول کل کروموزوم 48/2میکرومتر می باشد. بنابراین جمعیت 1465دارایکروموزوم های بلند و جمعیت 14995دارای کروموزوم های کوتاه نسبت به کل جمعیت ها می باشد. جمعیت 1187از گونه A. curvirtorisبا بیشترین مقدار A1و کمترین مقدار درصد TFو درصد Sو فرمول کاریوتیپی 2m+6Smدارای نامتقارنترین کاریوتیپ و جمعیت 1465از گونه A. megalotropisبا کمترین مقدار A1و بیشترین مقدار درصد TFو درصد Sوفرمول کاریوتیپی 7m+1Smدارای متقارن ترین کاریوتیپ می باشد

گون، کاریوتیپ، کروموزوم، سیتوژنتیک،Astragalus