مهسا سادات ناصری - دانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب دانشگاه ملایر، همدان
حامد نوذری - استادیار دانشگاه بوعلی سینا همدان
شهریار مهدوی - استادیار دانشگاه ملایر، همدان

رابطه بارش- رواناب فرایند پیچیده ای است که در آن پارامترهای زیادی دخیل هستند. از این رو درک این فرایند برای برنامه ریزی و مدیریت جامع منابع آب در حوضه آبخیز ضروری است. در این تحقیق رواناب حوضه آبریز دریاچه ارومیه به کمک مدل HEC- HMS1، شبیه سازی و نتایج با مقادیر مشاهداتی مقایسه شد. بدین منظور با استفاده از اطلاعات فیزیوگرافی و اقلیمی شش ایستگاه داشبند بوکان، میاندوآب سیمینه رود، میاندوآب زرینه رود، نظام آباد، تازه کند میاندوآب و ساریقمیش، رواناب حوضه از مدل HEC-HMS شبیه سازی گردید. همچنین براساس نتایج محاسباتی و مشاهداتی ثبت شده از حوضه، عملیات واسنجی (کالیبراسیون) جهت تعیین مقادیر حقیقی برخی از پارامترهای حوضه از جمله زمان میزان تلفات اولیه، شماره منحنی و زمان تاخیر و سطح غیرقابل نفوذ انجام شد. مقادیر شاخص کارایی مدل در مرحله اعتبارسنجی با ضریب r و ضریب NRMSE شبیه سازی شده در حوضه سیمینه رود و زرینه رود به ترتیب برابر با 0/81، 0/1 و 0/97، 0/16 بود، که نشان دهنده ی کارایی بالای مدل HEC-HMS در برآورد دبی حوضه ی آبریز مورد مطالعه است.

شبیه سازی رواناب، HEC-HMS، حوضه دریاچه ارومیه