محمدرضا راوری - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر(عج)رفسنجان
شهناز شهیدی - هیات علمی گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان-
روح الله صابری - هیات علمی گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان
کامران مهدیان - هیات علمی گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان

شته جالیز Aphis goosypii (Hemiptera: Aphididae) یکی از آفات مهم خیار در مزارع و گلخانه ها در ایران است. امروزه به دلیل توجه بشر به سلامت محیط زیست کاهش استفاده از ترکیبات شیمیایی در کنترل آفات امری ضروری به حساب میآید. در این پژوهش اثر ترکیب القاگر بیولوگ سیدروفور بر روی پارامترهای زیستی شته جالیز موردبررسی قرار گرفت. بذر خیار رقم آلفا- بتا در گلدان های پلاستیکی کاشته شد و در گلخانه با دمای 25±5 رطوبت 65±5 درصد و دوره نوری 16:8 (تاریکی:روشنایی) قرار داده شدند. نتایج نشان داد که تیمار سیدروفور باعث تغییر پارامترهای زیستی شته جالیز شد، به طوریکه نرخ بقا شته در تیمار سیدروفور کاهش یافت. درحالیکه تولیدمثل در گیاهان شاهد تا روز 31 ادامه داشت در تیمار سیدروفور شته های ماده 19 روز پوره زایی داشتند. میانگین باروری ماده ها در تیمار سیدروفور به 8/08 بود، درحالیکه در گیاهان شاهد به 25/35 رسید. نتایج فوق نشان داد که سیدروفور میتواند به عنوان یک القاگر مناسب که باعث ایجاد مقاومت گیاه خیار نسبت به خسارت شته جالیز میشود پیشنهاد شود. اما، برای نتیجه گیری قطعی انجام آزمایش های تکمیلی در سطح گلخانه ضروری است.

شته جالیز، ترکیب سیدروفور، مقاومت القایی، پارامترهای زیستی