نفیسه اربابی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کویر شناسی دانشگاه سمنان
احمد صادقی پور - استادیار دانشکده کویر شناسی دانشگاه سمنان
شیما نیکو - استادیار دانشکده کویر شناسی دانشگاه سمنان
علی افضلی - کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات بیابان دانشگاه تهران

بیابانزایی در اثر فرایند تخریب اراضی با توجه به عوامل متعدد در مناطق خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب ایجاد می-گردد و برخی اکوسیستم های گیاهی، خاکی و انسانی را تحت تاثیر قرار میدهد. هدف از این تحقیق، بررسی وضعیت بیابان-زایی منطقه درق در استان خراسان شمالی با استفاده از مدل ایرانی IMDPA میباشد. جهت ترسیم نقشه بیابانزایی از معیار خاک به عنوان معیار کلیدی بیابانزایی استفاده شد. امتیازات شاخص های معیار خاک مشخص و با محاسبه میانگین هندسی امتیاز شاخص ها، ارزش عددی معیار خاک مشخص شد، با روی هم گذاری و تلفیق لایه های رستری هر شاخص و تجز یه و تحلیل آن با استفاده از مدل فوق، نقشه شدت بیابان زایی منطقه حاصل شد. طبق نتایج بدست آمده، حدود 2148/75 هکتار معادل 17/23 درصد از کل مساحت منطقه مورد مطالعه در کلاس متوسط و 10329/09 هکتار معادل 82/77 درصد در کلاس شدید بیابان زایی قرار دارد. طبق تجزیه و تحلیل های انجام شده بر روی متوسط وزنی ارزش های کمی عوامل موثر بر معیار خاک مشخص شد که در منطقه مورد مطالعه شاخص بافت خاک و هدایت الکتریکی با ارزش عددی 2/83 بیشترین تاثیر را در بیابانزایی منطقه درق دارد. میانگین وزنی معیار خاک برای کل منطقه مورد مطالعه 2/48 میباشد.

شدت بیابانزایی، مدل IMDPA، منطقه درق، معیار خاک