هدا اسعدی پور - دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی مواد و متالوژی ،دانشگاه شهرکرد،دانشکده فنی و مهندسی
علی دوست محمدی - استادیار مهندسی مواد،دانشگاه شهرکرد ،دانشکده فنی و مهندسی،گروه مهندسی مواد
نوید سعیدی - دانش آموخته دکتری مواد،دانشگاه صنعتی اصفهان، پژوهشکده فولاد
محسن آبدار - دانشجو کارشناسی ارشدمهندسی مواددانشگاه صنعتی اصفهان دانشکده مواد

آلیاژ حافظه دار NiTi به علت سازگاری زیستی خوب، مقاومت به خوردگی بالا و انعطاف پذیری عالی و دارا بودن خواص عملکردی خاص نظیر اثر حافظه شکلی و سوپرالاستیسیته، به عنوان ماده ای هوشمند برای کاربردهایپزشکی معرفی شده است. با این حال در محیطهای خاص از قبیل محیط های دهانی، اثرات تردی ناشی از ورود هیدروژن به داخل ساختار قطعه تحت شرایط سرویس دهی باعث افت خواص مکانیکی و طولانیتر شدن دورهدرمان خواهد شد . یکی از مهمترین پارامترهای ریزساختار که روی خواص نهایی تاثیر گذار است، اندازه دانه است. در این پژوهش آلیاژ با ترکیب اسمی Ti-50 at.% Ni به روش ذوب قوسی تحت خلاء در بوته مسی آبگرد تهیهشد . به منظور ایجاد تغییر در اندازه دانه از عملیات آنیل انحلالی در دماهای مختلف و سریع سرد کردن استفادهشد وآلیاژ با دو اندازه دانه 16 و 31 میکرومتر بدست آمد. برای ایجاد و بررسی تردی هیدروژنی درنمونههای مختلف،نمونهها در زمانهای 8 و 16 ساعت در محلول آبی 2درصد APF ( 0.2 mass %NaF + 0.17mass%H3PO4 ( باPh=5 و دمای 37 درجه سانتیگراد، قرار داده شدند. به منظور بررسی اثرات هیدروژن بر رفتار شکست نمونهها، مطالعات شکست نگاری با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی ( SEM ( بر روی هر یک از نمونه ها انجام شد.نتایج بررسی ها حاکی از آن است که ورود هیدروژن به درون ساختار موجب انتقال ناحیه جوانه زنی ترک از مغزنمونه به نزدیکی سطح آزاد نمونه میشود . با افزایش زمان، اثر تخریب ناشی از تردی هیدروژنی به مراتب بیشتر خواهد بود. هم چنین نتایج نشان می دهد که نمونه با اندازه دانه درشت تر، نسبت به تردی هیدروژنی حساس تر می باشد.

آلیاژ حافظه دار،نیکل تیتانیم (NiTi) ، تردی هیدروژنی