قاسم انصاری رنانی - استاد دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی
محمود رفیعی - عضو هیات علمی ژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی و دانشجوی دکتری مدیریت بازر

در بسیاری از سازمانها و پروژه ها نیمی از بهای تمام شده کالای فروش رفته را سهم خرید تشکیل می دهد. بدین لحاظ تصمیم گیری های خرید اثر قابل توجهی بر روی درآمد شرکت دارد. هر ریال صرفه جویی در هزینه های خرید بطور مستقیم روی سود شرکت تاثیر می گذارد. از سوی دیگر با استفاده از یک نگرش غیر حرفه ای برای تصمیم گیری در مورد خرید ممکن است به راحتی فرصت های صرفه جویی در هزینه نادیده گرفته شده و مالا به زیان قابل توجهی منجر گردد. ساختار قیمت گذاری و ساختار هزینه همیشه ارتباط متقابل دارند اما اثر هر کدام بر دیگری همیشه روشن نیست. خط مشی های قیمت گذاری محصولات صنعتی هم در معرض عوامل خارجی و هم عوامل داخلی هزینه ای قرار دارند. قیمت کالاها و خدمات می توانند بر اساس عوامل بازاری، بر اساس عوامل هزینه ای، یا بر اساس ترکیبی از هر دو باشد که وضعیت ترکیبی متداولترین وضعیت است. تامین کننده هنگام تصمیم گیری راجع به خط مشی قیمت گذاری اش عوامل (اغلب سیاسی یا راهبردی) زیادی را در نظر خواهد گرفت. خط مشی قیمت گذاری تامین کننده در بیشتر موارد مبهم و نامعلوم است و حتی ممکن است با سیستم تخفیفی که او استفاده می کند پیچیده تر گردد. خریداران باید بتوانند از خط مشی قیمت گذاری تامین کننده پرده بردارند. خریدار می تواند با نظارت نزدیک بر پیشرفت هایی که در وضعیت عرضه و تقاضا در بازار خرید رخ می دهد به این امر دست یابد. همچنین خریدار می تواند از عملکرد مالی تک تک تامین کنندگان اطلاع حاصل نموده و بهای تمام شده آنها را چه با کمک متخصصین چه بی کمک آنها تجزیه و تحلیل کند. تجربه نشان می دهد که در نتیجه این آگاهی، مبنای مذاکرات به صورت قابل ملاحظه ای حرفه ای تر می شود. به علاوه رسیدن به توافق در مورد بهبودهای محصول و فرایند را نیز تسهیل می کند. در این مقاله ابتدا تفاوت های عمده بین رفتار خرید سازمانی و مصرف کننده تشریح سپس ضمن بر شمدن عوامل موفقیت زنجیره خرید و تامین، روش های هزینه یابی تامین کنندگان و ارزیابی آنها توضیح داده می شود.

مدیریت زنجیره خرید و تامین، مدیریت، هزینه، خرید، تدارکات