سیدمحمدمهدی میرمعزی - عضو هیات علمی دانشگاه علم و فرهنگ، دانشجوی دکتری مدیریت پروژه و ساخت، دانشگاه تربیت مدرس
محمدحسین صبحیه - عضو هیات علمی و استادیار،دانشکده معماری و هنر، دانشگاه تربیت مدرس

مشارکت بخش عمومی و خصوصی قراردادی بلندمدت بوده که بین بخش خصوصی و یک نهاد دولتی، برای ایجاد امکانات یا خدماتی جهت استفاده عموم مردم، منعقد میشود. در این قرارداد، بخش خصوصی ریسکهای قابل توجهی را میپذیرد و مسیولیتهای زیادی را تقبل کرده و مدیریت میکند. این نوع قراردادها با اشکال سادهای تقریبا در بسیاری از نقاط دنیا مرسوم بوده است و مردم به روشهای گوناگونی به یاریدولتها میپرداختهاند ولی از 1980 میلادی به بعد، موضوع شکلی مدرن به خود گرفته است. در ایران موضوع مشارکت در سال 1366 با تصویب مجلس وارد ادبیات قراردادها شد و تا امروز بخش عمومی علاقه داشته و سعی کرده است با تکمیل قوانین، بستر لازم را برای مشارکت با بخش خصوصی فراهم نماید. البته توفیقات کسب شده در مقایسه با ابعاد و نیازهای جامعه امروز بسیار اندک بوده و یکی از سازوکارهای رشد کشور و رسیدن به چشمانداز 1404 بی شک در گرو این موضوع دانسته شده است. این تحقیق با نگاهی آسیب شناسانه موضوع مشارکت بخش دولتی با بخش خصوصی را با تمرکز روی پروژههای زیربنایی خصوصا حوزه حملونقل، مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار داده و به دور از مسایل حاشیهای سعی در شناخت چالشها و راهبردهای توسعه مشارکت بخش غیردولتی در طرحهای زیربنایی داشته است. به این منظور نظرات چهار دسته از کارشناسان خبره، دلسوز و آگاه از طریق مصاحبه جمعآوری و سپس جمعبندی گردیده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که باید دیدگاههای هر دو بخش عمومی و خصوصی بر مبنای اصول صحیح مشارکت به صورت زیر، اصلاح و ارتقاء یابد. بخش عمومی بر تعهداتی که با بخش خصوصی میبندد پایبند مانده و در جهت کاهش تصدیگری و واگذاری امور اجرایی و اقتصادی به بخش خصوصی حرکت کند. بخش خصوصی با رعایت اخلاق حرفهای و قبول ریسکهای مشارکت در این مسیر گام بردارد و قبول نماید مشارکت سبب خلق ثروت بصورت پایدار و به نفع شهروندان و در قالب خصوصیسازی در بستری عدالتگرا به وقوع خواهد پیوست. سازوکارهایی برای جذابیت و ترغیب ورود نهادهای مالی به کمک بخش خصوصی در مشارکت ایجاد گردد. دولت در نرخگذاری محصولات پروژهها ورود پیدا نکرده و این مهم را به اقتصاد واگذارد. خصوصیسازی باید گام به گام و مبتنی بر پیشنهاداتی معتبر مثل بانک جهانی باشد. پروژهها برای جذاب شدن باید تجاری سازی شده و با تدوین قراردادهای روشن و شفاف، مسیولیتها، ریسکها و منافع طرفین مشخص گردد.

تامین مالی پروشهای، پروشههای زیربنایی، خصوصی سازی، مطارکت عمومی خصوصی، - BOT Types