دانش وری - کارشناس ارشد طراحی شهری، عضو هیات علمی دانشگاه بجنورد

نظم فضایی شهرها در جریان رشد و توسعه شهری همواره درحال دگرگونی است، تحولی که خود را در اولین مرحله در منظر شهری رخ می نمایاند. در چنین شرایطی حفاظت از حوزه های با ارزش بصری که بسترساز تقویت هویت سیمای شهری می باشند، و یا مقاله با حوزه های قابل بازیافت بصری، نیازمند مدیریت بصری در کلیت شهر است. شهر بجنورد نیز با قرارگیری در مرحله گذار توسعه شهری و گسترش شتاب زده افقی و عمومی، با تحولی اساسی در سازمان بصری خود روبرو شده است. به گونه ای که انتظام بخشی، همپیوندی و انسجام ارتباط بصری بین عناصر و اندام شهری و افزایش وضوح و حضور کیفیت های بصری سازنده هویت در سیما و منظر شهری را بیش از پیش می طلبد. این در حالی است که سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ار قابلیت های بسیاری در تحلیل اطلاعات مکانی و ارتقای برخوردار است که این خود می تواند در رابطه با تحلیل دید و منظر و آنالیز ارتباط و انتظام بصری شهر در مقیاس کلان موثر واقع گردد. به همین منظور پژوهش حاضر بر آن است با بهره گیری از مدلسازی انعطاف پذیر محیط رستر، بردار و توابع مربوطه، به انتظام بخشی بصری به مناظر گسترده شهر بجنورد پرداخته و ارایه دهنده رویکرد نوینی در کاربرد نرم افزار GIS باشد. داده های مورد نیاز از طریق روش پیمایش میدانی و تکنیک برداشت بصری گردآوری و فرآیند پژوهش در شهر بجنورد و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، به انجام رسیده است. در این راستا ضمن تعیین پهنه ی مرکزی شهر به عنوان حوزه ی هویت مند منظر شهری، به مطالعه نقاط استراتژیک منظر در محیط GIS پرداخته و در نهایت نقاط مذکور به لحاظ مکانی و ارتفاعی تحلیل و ضوابط ارتفاعی (تعداد طبقات) به منظور مدیریت بصری در این پهنه ارایه گردید.

انتظام بصری، منظر گسترده، تحلیل مکانی و ارتفاعی، GIS