حمید موسوی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یزد- نویسنده مسیول
کاظم برخورداری - استادیار، دانشکده عمران، دانشگاه یزد
محمدرضا مشرفی فر - استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه یزد

سدهای خاکی از مصالح خاکی ساخته می شوند. خاک از جمله مصالح ساختمانی است که خصوصیات و رفتارش با تغییر درصد رطوبت، تغییرمیزان تنش، تغییر درجه اشباع، تغییر وضع زهکشی، و یا تغییر زمان و عوامل دیگر تغییر می کند. به اصطلاح می توان گفت که خاک از جملهمصالح زنده است. این تغییر شرایط در پایان ساخت سد به یکی از بحرانی ترین حالت های پایداری می رسد. چراکه مقدار تنش اعمال شده به پی (وبدنه) در مقایسه با مراحل ساخت؛ حداکثر و زمان لازم برای تحکیم تحت این میزان بار حداقل است. لذا از جمله مراحلی که باید پایداری سدکنترل شود بلافاصله پس از پایان ساخت سد است. در این نوشتار با استفاده از نرمافزار FLAC 3D, V5، مدلسازی روند اجرای واقعی خاکریزبصورت لایه لایه وتعریف نمودن زمان ساخت لایه در مدل نرم افزاری، سعی بر آن است که تصویر مناسب از تغییرات تنش و تغییر شکل سد مخزنیایوشان، ارایه گردد که در نتیجه آن مقدار حداکثر نشست سد برابر با 70 سانتیمتر در میانه ارتفاع سد (مرکز هسته)، برآورد می گردد.

سدهای خاکی- سنگریزه ای، سد مخزنی ایوشان، تنش، تغییر شکل، FLAC 3D