طاهره کاغذچی - دکترای مهندسی شیمی، استاد دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
ندا اساسیان - کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی شیمی،دانشگاه صنعتی امیرکبیر
منصوره سلیمانی - دکترای مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

در پی افزایش روزافزون نیاز به کربن های فعال در کاربرد های مختلف، و رویکرد جدید استفاده از ضایعات کشاورزی و صنعتی به عنوان ماده اولیه تولید این جاذب ها، این تحقیق نشان می دهد که می توان از فعال سازی شیمیایی مخلوطی از ضایعات کشاورزی موجود در کشور (تفاله گیاه شیرین بیان و پوست سخت پسته) با کلرید روی و اسید فسفریک، کربن های فعالی با سطح ویژه بالا تهیه کرد . در این تحقیق، آزمایش های ساخت کربن فعال طبق روش تاگوچی طراحی شده و تأثیر پارامتر های عملیاتی چون نسبت آغشتگی، نسبت وزنی تفاله شیرین بیان به پوست پسته در مخلوط اولیه، درجه حرارت فعال سازی و مدت زمان ماند در دمای نهایی بر خواص محصول و همچنین شرایط عملیاتی بهینه تولید تعیین شده است. خواص فیزیکی، شیمیایی و جذبی کربن های فعال ساخته شده از جمله عدد یدی، سطح ویژه، حجم حفرات، دانسیته توده ای و درصد خاکستر بدست آمده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که کربن های فعال تهیه شده از مخلوط این دو ماده لیگنوسلولزی دارای مزایا و نقاط مثبتی نسبت به کربن های فعالی هستند که تحت شرایط بهینه از هر یک از این مواد اولیه به طور جداگانه تهیه شده اند، ضمن اینکه تحت شرایط عملیاتی مورد بررسی، کلرید روی (سطح ویژه 1492/4m2/g) از لحاظ توسعه تخلخل تا حدودی بهتر از اسید فسفریک (1013/6m2/g) عمل می کند. در نهایت جذب سطحی جیوه از محلول های آبی توسط کربن های فعال تهیه شده و دو نمونه کربن های فعال تجاری وارداتی، مورد مقایسه قرار گرفت.

کربن فعال، ضایعات کشاورزی، جذب سطحی جیوه