بررسی عوامل تاثیرگذار بر قیمت بنزین در بازار جهانی

امروزه بنزین به عنوان یک کالای استراتژیک و تاثیرگذار بر بخش حمل و نقل در جهان مطرح است و نقش اساسی در توسعه و رفاه کشورها ایفا می کند. بازار داخلی بنزین نیز، با توجه به اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها و قیمت گذاری بنزین داخلی بر اساس قیمت منطقه ای، بیش از گذشته نسبت به تغییرات جهانی بنزین حساس شده است. در این مقاله به بازار جهانی بنزین پرداخته و با استفاده از روش سیستمی حداقل مربعات سه مرحله ای عوامل تاثیرگذار بر قیمت بنزین در بازار جهانی در دوره (2010-1990) مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج این مدل ، رابطه معناداری میان عرضه و قیمت بنزین وجود ندارد که موید ماهیت سرمایه بر بخش پالایشگاهی است. بررسی تقاضای بنزین نشان می دهد با افزایش قیمت نفت در سال های اخیر کشش قیمتی آن نیز از حدود 15% به 35% افزایش یافته است که نشان از حساسیت بیشتر بنزین نسبت به قیمت و رشد تقاضای حامل های جایگزین است. کشش درآمدی بنزین نیز طی دوره مورد بررسی در این مقاله افزایش یافته و به حدود 9/0 رسیده است. بر اساس نتایج این مقاله آثار طرح هدفمندکردن بر تقاضای بنزین در مراحل بعدی اجرای آن بیشتر مشخص خواهد شد. در سمت عرضه بنزین به دلیل سیستم پالایشی ساده پالایشگاه های کشور و حساسیت کمتر قیمت بنزین به افزایش احتمالی در قیمت نفت بنزین، پیش بینی می شود با وجود افزایش قیمت بنزین در چارچوب طرح هدفمندکردن یارانه ها سودآوری واحدهای پالایشگاهی با افزایش قیمت خوراک آنها کاهش یابد.

Keywords:

سیستم معادلات همزمان , بازار جهانی بنزین , روش حداقل مربعات معمولی سه مرحله ای (3sls) , کشش درآمدی کشش قیمتی