مهدی فولادی زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
پروانه محمدبیگی - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.

مشارکت مردم در امر احیاء، مدیریت و اجرای طرحهای منابع طبیعی از موارد ضروری در موفقیت برنامه های مدیریتی سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری کشور است. تجارب متعدد از عدم موفقیت طرحهای مدیریت منابع طبیعی در اثر عدم مشارکت بهرهبرداران، خود بیانگر اهمیت مشارکت آنان در برنامههای مدیریتی است. در این تحقیق متغیر اجتماعی مشارکت بررسی شد. این تحقیق از جنبه جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی است. مشارکت فرآیندی دوسویه و تعاملی است. یکسوی آن مردم و دیگر سوی آن دستگاههای اجرایی و دولت قرارگرفته است و دارای سه اصل مهم گفتمان، اجماع و رضایتمندی است که مجموعه آنها سبب بهبود کیفیت مشارکت میگردد. در برنامههای منابع طبیعی معمولا0 باید عوامل اجتماعی، اقتصادی و سازمانی موثر داخل و خارج در نظر گرفته شود. در واقع یکی از دلایل شکست برنامههای مدیریتی در سطح منابع طبیعی عدم پذیرش فعالیتها برای آبخیزنشینان میباشد. در این راستا مطالعه اثرات اقتصادی- اجتماعی از جمله بخشهای مهم در مطالعات مدیریت منابع طبیعی تلقی میگردد. از مهمترین موانع پیش روی جهت افزایش مشارکت جامعه محلی در بخش منابع طبیعی را میتوان؛ عدم همخوانی طرح های آبخیزداری اجرا شده با نیازهای مردم ، عدم اعطای تسهیلات همچون وام در راستای مشارکت و ضعف بنیه مالی مردم جامعه محلی ، را نام برد. با توجه به نتایج کلی تحقیق؛ برنامه ریزی در جهت توانمدسازی جامعه محلی به منظور تسریع دستیابی به اهداف مجموعه پروژه های حفاظت آب و خاک پیشنهاد می گردد.

مشارکت، منابع طبیعی، مدیریت سازمانی، توانمندسازی