علی رضا کلانترمهرجردی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی (ره)
حسین صولتی - کارشناس ارشدعلوم سیاسی

مفهوم سیاست، با گستره ی کاربردی در موضوعات و مباحث گوناگون است اما تعریف علم سیاست به تدبیر امور سیاسی و اداره ی کشور اشاره دارد. در اسلام، دین و سیاست با یکدیگر دیده شده و این امر برای اندیشه سیاسی، پیامدی همه جانبه و پایدار داشت. اندیشه سیاسی- اسلامی ضمن آنکه با دیانت اسلامی-که در حجاز متولد شد- پیوند درونی دارد از اندیشه های ایران پیش از اسلام، اندیشه بیزانس و یونان بهره ، وآن را در درون خود جذب کرد اما همواره هویت خاص خود را که هسته مرکزی آن، تعالیم پیامبر(ص) تشکیل می داد حفظ کرد و به جمع عددی اندیشه های مذکور کاهش نیافت. اندیشه اسلامی انعطاف لازم را برای تطابق با وضعیت های متغیر و گوناگون داشته و توانسته است توانایی خود را در ایجاد یک نظام فکری خاص و ساخت پایه های یک تمدن بزرگ نشان دهد(پولادی، 1385: 46). رابطه ی دین و سیاست در دنیای اسلام، به هیچ روی قابل مقایسه با مسیحیت نیست. مناسبات میان دین و سیاست در اسلام برعکس مسیحیت، از دوگانگی نخبگان سیاسی و مذهبی، به وحدت و یگانگی می انجامد؛ در اندیشه سیاسی اسلام بین قلمرو روحانی و دنیایی، بین فعالیت های مذهبی و غیرمذهبی، تمایز گذاشته نمی شود و این هر دو، تحت اقتدار فراگیر شریعت قرار می گیرند. امام جانشین پیامبر (ص) محسوب می شود و مسیول دفاع از شریعت و بهروزی این جهانی و رستگاری آن جهانی امت است.تمایزی که در غرب بین دینی و غیردینی گذاشته می شود در اسلام معنا ندارد (پولادی، 1385: 46) اگر چه بین برداشت سنی و شیعه، تفاوت جوهری وجود دارد. در تفکر اهل سنت، نهاد خلافت مظهر دین و سیاست، و تفکر سیاسی شیعه، بر محور امامت است. با رخداد انقلاب اسلامی و تولد نظام مقدس جمهوری اسلامی، امام خمینی(ره) از همان ابتدا، جمهوری اسلامی را به عنوان یک جامعه آرمانی و بدیل معرفی کردند(حسینی زاده، 1386: 260).در این مقال ضمن تعریف اجمالی از مفهوم سیاست، از دیدگاه اندیشمندان جهان غرب و غیرغرب، تلاش می شود به فهم کلی گستره و سپهر عمومی سیاست در ایران اسلامی بپردازیم. در این راستا، آنچه از سیاست در ایران بعد از انقلاب می توان به طور مختصر فهم نمود این است که سیاست متاثر از شریعت در سه سپهر امنیت، سلامت و آموزش، تحقق سبک زندگی اسلامی ایرانی را هدف قرار داده است .