بررسی تطبیقی عناصر داستان وکیل و صدرجهان و ماخذ روایی آن در مثنوی معنوی دفتر سوم: داستان وکیل و صدرجهان

جلال الدین محمد مولوی،شاعر و عارف بزرگ و از جمله ستارگان پر فروغ آسمان ادبیات ایران زمین به شمارمیآید. وی از جمله عرفای بزرگ و صاحب نام ایران میباشد که چه در زمان حیات خود و چه پس از مرگش تاثیربسیار شگرفی برعرفان ایرانی- اسلامی داشته و در بسط و گسترش اندیشههای ناب عرفانی در بین شاعران و حکیمان بعد از خود تاثیر بسزایی داشته است. کتاب گرانمایه و ارزشمند مثنوی معنوی که از بزرگترین و پرمایهترین آثار عرفانی است، در ادبیات منظوم عارفانه ایران و جهان به عنوان یک شاهکار ادبی-عرفانی در اعتبار وجایگاه ویژهای برخوردار است . داستان های مثنوی با شکلی تمثیلی سرشار از مفاهیم عرفانی و رموزی است که بیشتر آنها از چشم عموم پنهان شده است و تنها کسانی که محرم راز مولانا هستند، قادر به درک آن رموز هستند. در این پژوهش بر آنیم تا مقایسه ای بین عناصر داستانی در حکایت وکیل و صدرجهان که در مثنوی ذکر شده و ماخذ آن در داستان محمد عوفی، انجام دهیم. نتایج حاصل نشان داد که در مواردی چون پیرنگ، شخصیتها، حقیقتمانندی،موضوع، زاویهی دید،زمان، لحن، نماد، فضا ورنگ، در هردوداستان وکیل و صدرجهان مثنوی مولاناولبابالالباب عوفی تا حدود زیادی مشابهت وجود دارد و تنها در مختصر مواردی با هم تفاوتهای جزیی دارد. در سایر موارد، تفاوتهایی وجود دارد مانند ذکر مکان، سبک و ... که هر یک از داستانها را در جایگاه خود دارای ارزش و اهمیت قرار میدهد.

Keywords:

مثنوی معنوی , عناصر داستان , لبابالالباب , وکیل , صدرجهان