محمد سلگی - دانشجوی رشتهی دبیری آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید مقصودی همدان

یکی از شاعرانی که مایه ی دگرگونی در سروده های ارجمند پارسی، به خصوص قالب غزل، گردید، حکیم ابوالمجد مجدود ابن آدم متخلص به سنایی است. در این پژوهش، ابتدا به وضعیت غزل در روزگار پیش از دگرگونی سنایی میپردازیم و میبینیم که غزلیات اندک آن دوران، با توجه به حال و هوای زمانه، گاه متوجه معشوق مادینه و گاهی متمرکز بر معشوق پسر، با توصیفات و کلماتی زننده، است. سپس به روزگاری میرویم که سنایی دگرگون شده و در تحول غزلپارسی اثرگذار ظاهر میشود؛ آنگونه که مفاهیم و مضامینی نو در اشعار میآفریند که سبک غزل، تا حدی، از دورهی قبل، فاصله میگیرد. سپس از تاثیرات این سراینده ی بزرگ بر درونمایه ی اشعار پس از خود، سخن به میان می آید.آنگاه در بخش پایانی، مقایسه ی تطبیقی اشعار شاعر گرانمایه ی غزنه، از نظر ساختار و مفهوم با سه شاعر بزرگ گونه ی عرفانی ادبیات، یعنی مولانا، عطار و حافظ بیان می شود

شعر، عرفان، غزل، سنایی