محمدعلی کاظمی تبار - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه فرهنگیان ایران- پردیس شهید بهشتی مشهد

زبان عربی، به عنوان زبان وحی و سنت و وسیله ارتباط دو میلیارد مسلمان در جهان، جایگاه ویژه ای دارد، از همین رو واز آن جا که بهترین راه یادگرفتن، یاد دادن است، شیوه آموزش آن برای دانشجویان، معلمان و استادان اهمیت فراوان دارد،اما متاسفانه این موضوع با مشکلات و چالش های فراوانی روبروست؛ زیرا دستور زبان عربی ظرافت ها و پیچیدگی هایی دارد که نه تنها برای غیرعرب زبانان، بلکه برای عرب زبان ها نیز دشوار است. آن چه این موضوع را دشوارتر و قواعدعربی را پیچیدهتر ساخته، از یاد بردن فلسفه پیدایش قواعد و تغییر آن از ابزار به هدف و کم توجهی به شرایط زمان ونیازهای مخاطبان است. این امر سبب میشود فراگیران توانایی کافی را کسب نکرده و نسبت به آن دلسرد و بیانگیزه شوند. به همین جهت در این نوشتار به ارایه روشی جدید درآموزش قواعد عربی به غیرعرب زبان ها میپردازیم که مبتنی بر نظریهیادگیری فراشناختی است و روش تدریس کاربردی نام دارد. این روش، با ساختار و ویژگیهای خاص خود، تغییری اساسی در نگرش معلمان و فراگیران نسبت به قواعد ایجاد نموده و آن را به ابزاری ارزشمند درخدمت تقویت مهارت هایزبانی تبدیل میکند. مهمترین ویژگیهای روش تدریس کاربردی عبارتند از: 1- فراگیران با فایده آموختن هر بخش از قواعد و کاربرد آن در جمله آشنا میشوند. 2- تنها آن بخش از قواعد که برای تقویت مهارت های شنیدن، خواندن، نوشتن وصحبت کردن ضرورت دارد، به شکلی ساده و روشن آموزش داده میشود 3- قواعد به عنوان جزیی از یک کل و ابزاری ارزشمند در خدمت درک و فهم، ترجمه و ... ، در کنار دروس دیگر و با مشارکت فراگیران، آموخته میشود. 4- با تمرین های شفاهی و عملی، مثال و تکرار و پیاده سازی قواعد، یادگیری به شکل عمیق، اصولی و کاربردی صورت میگیرد.

زبان عربی، آموزش، کاربردی، قواعد، غیر عرب زبان