بررسی اندرزنامههای شاهان ساسانی وتاثیرآنها برنمونههای مشابه عصر اسلامی

اصطلاح پند واندرز، به گونه ای از ادبیات اطلاق میشود که برمبنای اخلاقی، فرهنگی، اجتماعی وشرایط اقتصادی زمان ومکان پدید می آیدو با هدف تاثیر گذاری براندیشه های اساسی نگاشته میشود .پندو اندرزها در نوع خود منبع عظیمی ازاستخراجات و تاملات در ایران واسلام بشمار می آیند و درقالب سخنان حکمت آموز ،پرمغز ومفید بیان میشوند ودر آن برای طرح ویافت مقصود کمتر ازبرهان وبیشتر ازخلاصه یا اقناع ناشی از مشاهدات تاریخی استفاده میشود به شکلی کهازحکایات تاریخی وحتی حکایات اززبان حیوانات بهره میبرند، نمونه اصلی آثار اندرزی ایرانی اندرزنامه های پهلوی استکه سنت نگارش این گونه ی ادبی به دورانی کهن بازمیگرددوچه بسا نمونه های مکتوب ویا روایی اندرزنامه های هندی بین النهرینی را باید الگوی قدیمی آن باشد، اندرزنامه های پهلوی بویژه ازطریق ترجمه به ادب فارسی ونیز عربی رسیدهوتداوم یافت. اندرزنامه های پهلوی بخش اصلی ادبیات پهلوی است که درزمان ساسانیان مجموعه بزرگتر وغنی تری بوده و تاثیر همه جانبه ومهمی برتکوین ادب عربی درقرن های نخستین اسلامی داشته است، زبان اندرزنامه ها ساده و روان استکه در آنها به مسایلی درباره مملکت، زندگی، دین، آداب کشورداری و...اشاره شده است که ازترجمه ها وتاثیر نوشتگاناندرزی درزبان عربی وآداب مملک داری درادوار اسلامی میتوان به وسعت ومیزان آنها دردوران کهن پی برد در واقع شمار گسترده ای از آیین نامک ها ،گاهنامه ها، ایاتکاران )یادگارها( چون یادگار زریران شدیدا از آنها تاثیر پذیرفته اند،دراین پژوهش سعی میگردد اندزنامه ها ودیگرنامه های شاهان ساسانی رابررسی نموده و تاثیر آنها رابرنمونه های مشابه عصراسلامی مورد واکاوی قرارداد. شیوه ی اجرای این پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده است که با گردآوری منابع و داده ها از کتابخانه ها و اسناد آرشیوی و تحلیل مطالب گردآوری شده ، نسبت به نگارش نهایی آن اقدام شده است.

Keywords:

اندرزنامه , آیین نامه , یادگار بزرگمهر , یادگارزریران , قابوس نامه