عبدالاحد غیبی - دانشیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
رضا دادجوی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

منوچهری دامغانی و بدرشاکر السیاب، اولی شاعر سنتی و دیگری شاعر معاصر، در عرصه ادبیات فارسی و عربی دارای اعتبار و جایگاه خاصی هستند. یکی از اشتراکات این دو شاعر، طبیعت گرایی و اهتمام به طبیعت در اشعارشان است. هر یک از این شاعران به فراخور محیط زندگی ، موقعیت اجتماعی و سیاسی سرزمین خود، از طبیعت بهره گرفته اند. منوچهری شاعری لطیف طبع و شیرینسخن، در اشعارش در وصف مناظر طبیعت، نقاشی است که با کلک مویین خویش منظرهها را پیش دیدهها مجسم میسازد و هدفی جز ساختن تصویر برای تصویر ندارد و سیاب شاعری است که از ناامیدی و تنهایی به طبیعت پناه برده است، زیرا در اوان جوانی در زندگیش با مشکلات و ناملایمات همراه بوده و به همین جهت از نماد و رمز در ترسیم اوضاع سیاسی و اجتماعی، از انعکاس غربت و بیماری خویش نیز استفاده کرده است. در این مقاله پس از تقسیم عناصر طبیعت ب یجان و جاندار، تلاش شده است تا از طریق شعر دو شاعر به شیوه توصیفی – تحلیلی نقاط اختلاف و اشتراک آنان به دست آید. یافته های پژوهش نشان از این دارد که منوچهری از عناصر طبیعت به نحو احسن استفاده کرده است و فن تصویر برای تصویر ایجاد نموده است که باعث ترسیم زیبایی طبیعت شده است، اما سیاب به عنوان شاعر دردآشنا از اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعه خود، از عناصر طبیعت به عنوان رمز و نماد برای تصویر کشیدن حاکمان و جامعه بهره برده است.

ادبیات تطبیقی، طبیعت، جاندار و بیجان، منوچهری، سیاب