زهرا احمدی - دانشجوی آموزش زبان و ادبیات فارسی ، پردیس شهید باهنر همدان
محمد پاک نهاد - عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان ،پردیس شهید مقصودی همدان

در میان آشنایان زبان و ادب فارسى امروزه کمتر کسی را می توان یافت که در ادبیات ایران با منظومه عقاب دکترخانلری آشنا نباشد .در این مقاله کوشش بر آن شده تا عوامل ایجاد،تغییر،تنوع و نوع لحن در شعر عقاب از دکتر پرویز ناتل خانلریبررسی شود. این عوامل شامل وزن،قالب، آواهای خاص ،واژ ه ها،کیفیت هجاها،صور خیال می باشد که در این منظومه واژه ها و صور خیال بیشتر از سایر عوامل در تعیین نوع لحن موثر بوده اند. منظومه بلند عقاب اساسا یک منظومه تعلیمی استشعر تعلیمی شعری است که هدف و غایت آن آموختن باشد. اثر تعلیمی ،عقیده و حکمت یا خصوصیتی اخلاقی و معنوی رامی آموزد یا درباره حرفه و فن ،و علوم عملی اطلاعاتی به دست می دهد.آثار تعلیمی در ابتدا مثل همه وجوه ادبیات به شعر بود و در مراحل نخستین جامعه بشری ،هدفی جز فراهم آوردن مقدماتی که موجب شود خواننده یا شنونده مطلب را بهتر بیاموزد و در یاد نگه دارد نداشت میر صادقی 114:1383

لحن در شعر ،نوع لحن، منظومه عقاب