پیمان تباری - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کنگاور، کرمانشاه، ایران

بیان مساله: دعا و نیایش در قالب تحمیدیه به عنوان یک مفهوم در فرهنگ ایرانی و اسلامی ارزش والایی دارد، شاعران و نویسندگان به عنوان گروه خاص جامعه این مفاهیم را به اشکال گوناگون و با ظرافت و زیبایی در آثار خویش منعکسکردهاند؛ ادبیات حماسی به طور عام و شاهنامهی فردوسی به طور خاص حاوی نیایش و دعاهایی است که نشان از اهمیت و جایگاه این اصل معنوی و عرفانی در این گونه آثار دارد هرچند نمیتوان این موارد را در اصول و قواعد تعریف شدهیادبیات عرفانی جای داد اما نظر به محتوا و مفهوم معنوی این نوع از اشعار میتوان با بررسی و مطالعهی آنها به ارزش نمودعرفانی و ایمانی آنها پی برد. هدف: شاهنامه فردوسی یکی از آثار گرانبهای ادب فارسی است که دعا و نیایش را از زبان قهرمانان و شخصیتها به خوبی بیان مینماید و کامیابی و سربلندی آنان را در گرو میزان اعتقاد، ایمان و باورشان به خداوندبلند مرتبه میداند. معرفی، شناخت و بررسی این گونه نیایشها از اهداف مهم این پژوهش است. روش تحقیق: روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی و گردآوری دادهها به شیوهی کتابخانهای است. نتایج تحقیق: یافتهها نشان داد شاهنامه اثر سترگ و عظیم فردوسی سرشار از باورها و اعتقادهای خردمندانه است. نیایش و دعا به عنوان یک اصل اساسی در زندگی تمام قهرمانان و شخصیت ها از لحظه تولد تا مرگ در شکست و پیروزی در شادی، غم و... جاری و ساری است.

شاهنامه، نیایش، دعا