بمانعلی دهقان منگابادی - دانشیاردانشگاه یزد
بتول علوی - دانشجوی دکترای تفسیر تطبیقی دانشگاه یزد

بداء یکی از مباحث کلامی و فلسفی است و به معناى مصطلح، از عقاید شیعه است و حقیقتی قرآنی است که آیات و روایات فراوانی از شیعه و اهل سنت بر آن دلالت دارد. غالب اهلسنت، شیعه را طرفدار بداء به معناى لغوى آن یعنی ظهور بعد از خفاء و پیدایش راى جدید دانسته اند و معتقدند شیعه گستره علم الهی را نپذیرفته است. امادانشمندان شیعه بداء را به معنای لغوی آن در اسناد به خدای تعالی نپذیرفتهاند و آنچه که مورد انکار اهل سنت قرارگرفته، شیعه نیز آن را مردود می داند. اما در تبیین معنای اصطلاحی بداء میان دانشمندان شیعه اختلاف وجود دارد و آن را با تعابیر گوناگون تفسیر نموده اند. نوشتار حاضر بر این است که ضمن نقد و بررسی دیدگاههای غالب متکلمان و فلاسفه شیعه پیرامون بداء، به تبیین حقیقت بداء بپردازد و آثار اعتقاد به آن را ذکر نماید

بداء، علم الهی، لوح محفوظ، لوح محو و اثبات، نسخ