توحید نادری - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

مرزبان نامه از شاهکارهای بلامنازع زبان و ادب فارسی در نثر مصنوع مزین است. کتابی است که مولف، آن را از زبان حیوانات بیان کرده است. در قدیم رسم چنین بوده است که پندگویان هیچ گاه سخن صریح و پوست کنده نمی گفتند، بلکه هرنصیحت را در لباس مجاز، استعاره و کنایه و تمثیل یا از زبان دیگران از جمله گیاهان و حیوانات، بیان می کردند و این رسم در هند و ایران مرسوم بوده است و بعد از اسلام نیز ایرانیان این شیوه را ادامه دادند. این کتاب پر است از صنایع مختلف بدیعی ازجمله سجع و موازنه، انواع جناس و ترفند های خیال برانگیز بیانی مانند: انواع استعاره و تشبیه و کنایه. در بسیاری از موارد مرزباننامه از حد نثر مصنوع متداول، گذشته و صورت شعری دل انگیز یافته است. از انواع ترفندهای خیال برانگیز بیانی - که اساس کار وراوینی است- استعاره به خاطر قدرت تصویر سازی بالایی که دارد، بیشترین کاربرد و مجاز کمترین کاربرد را داشته است

مرزبان نامه، بیان، مجاز، استعاره، کنایه