ناصر کاظم خانلو - استادیار دانشگاه پیام نور همدان
معصومه گلی - کارشناس ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی

جمله در هر زبان کلید اصلی ارتباط است. بررسی اجزای جمله در زبان فارسی به جهت دستیابی به ارکان اصلی جمله و انتقال مفاهیم دارای اهمیت ویژه ای است. از میان اجزای جمله فعل مهمترین جز ء است زیرا مفهوم و پیام جمله با فعل ) کنش ( کامل می شود .بیان اجزای جمله از جمله مباحثیاست که دستورنویسان در کتب گوناگون به آن پرداخته اند و انواع مختلفی از اجزای جمله به دست داده اند. در این مقاله پس از معرفی اجزای جملهو انواع تقسیم بندی آن در کتب مهم دستوری معاصر ؛ با رویکردی دقیق و آماری به بررسی اجزای جمله در کتاب سفر نامه ی ناصر خسرو بنابر روش آقای باطنی در کتاب توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی پرداخته شده است. در پایان نیز این متن از نظر دستور تاریخی بررسی شده است.

اجزای جمله، سفرنامه ، ناصر خسرو ، نهاد