هاله اژدرنژاد - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

یکی از مباحث مهم و قابل توجه در حوزههای فلسفی و ادبیات استعاره است که متفکران و ادیبان ازدیرباز تا امروز به آن پرداختهاند. استعاره چونان ابزاری برای تفکر، درک و شناخت مفاهیم انتزاعیاست. حکیم گنجه یکی از شاعران استعارهگر است که در آثار خود بهخصوص در خسرو و شیرین،استعارههای نو و خلاقانهای پدید آوردهاست. این پژوهش، بهشیوه توصیفی-تحلیلی و با هدف بررسیانواع استعاره در خسرو و شیرین نظامی گنجوی و مقایسه آن با خسرو و شیرین فردوسی و نشان دادن جایگاه استعاره در این دو اثر تهیه و تدوین شدهاست. نگارنده برای رسیدن به این هدف به بررسی واستخراج انواع استعاره در این دو اثر پرداخته و پس از رسم نمودار دست به مقایسه زدهاست. نتیجه این بررسی نشان داده، استعاره مصرحه مجرده هم در اثر فردوسی و هم در اثر نظامی گنجوی درمقایسه با انواع استعارهها، بسامد بالاتری دارند و این بیانگر این است که هر دو شاعر حکیم برای بیان مفاهیم بلند عاشقانه و احساسی از عالیترین نوع استعاره، یعنی استعاره مصرحه مجرده استفاده کردهاند.

استعاره، خسرو و شیرین، نظامی، فردوسی