جواد فراهانی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه آزاد واحد ساوه

نوستالژی رفتاری است که ریشه در ضمیر ناخودآگاه شخص دارد و تجلی آن در اثر به جای مانده از وی می تواند از جنبه های گوناگون روانشناختی و سبک شناسی و زبانی حایز اهمیت باشد.کلیم کاشانی از شاعران قرن یازدهم هجری است که درآغاز جوانی به هند مهاجرت کرد . این مقاله سعی دارد که به برسی نوستالژی فردی و جمعی در اشعار کلیم کاشانی بپرداد و انواع آن را تحلیل نماید. نوستالژی فردی در دیوان کلیم می توان به وطن یادیاران ودوستان، معشوق و پیری و یادایام جوانی اشاره کرد. کهن الگو و آرمان شهر از نوستالژی جمعی در اشعار کلیم کاشانی است. شهر دکن در هند و ملک سلیمان از آرمان شهرهایی است که در دیوان وی یادآوری شده اند . همچنین به کهن الگوهای جام جم، گلستان ارم، آبای علوی، هما، روزازل، آب حیوان، کهن الگوی عنقا اشاره کرد

نوستالژی، کلیم کاشانی، نوستالژی فردی، نوستالژی جمعی