معصومه رحمانی - کارشناس ارشد زبان شناسی همگانی

سید محمد حسین شهریار شاعر نام آور معاصر منظومهای با عنوان حیدربابایه سلام دارد که به زبان ترکی آذری سروده است. وی در این منظومه از بدایع هنری و صنایع شعری فراوانی سود جسته است که در رسالهی حاضر به بررسی کلیهی بندها و ابیات منظومه بر اساس نظریهی لیچ موارد برجستهسازی آنها پرداخته و امثله و شواهد کافی در قاعدهافزایی و قاعدهکاهی و جهات دیگر برجستهسازی وتفکر اسطوره ای پرداخته شده است. ویژگیهای ناتورالیستی و طبیعتگرایی منظومهی مسحور کننده، زبان و بیان سادهی آن را بسیار برجسته کرده است. انطباق اصول برجستهسازی در منظومه، و اصولابررسی جهات برجستهسازی آن مورد توجه این تحقیق بوده است. در این مقاله در بحث برجسته سازی از انواع انسجام و پیوستگیهای درونی منظومه نیز بحث شده است. این پیوستگیهای در زیر ساختار صوری و فرمال این منظومه به صورتنهفته باقی مانده است. میزان توانایی یک ذهن خلاق تماما بستگی به خلق همین پیوستگیهای درونی و ماهوی دارد که یک شاعر را از دیگری متفاوت میسازد. در این رساله پر از بحث مستوفی پیرامون ظرایف و دقایق هنری و زبان شناختی گویش آذری شهریار، موارد مهم قاعده افزایی و قاعدگاهی در منظومه حیدربابایه سلام با اصول استخراج آماری در جدولی خاص تنظیم گردیده است که امیدواریم جهت پژوهش های آینده در این زمینه قابل استفاده پژوهشگران باشد

برجسته سازی، قاعده افزایی، قاعده کاهی، طبیعتگرایی، تفکر اسطوره ای