صفورا بخشی - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان
محمود رنجبر - عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان

کاربرد اسطوره، الگو و نماد در آثار ادبی سه عنصر اساسی در تقویت و تعمیق فکر و فرهنگ در شعر و ادب است. به دلیل این جایگاه خاص ، کم و کیف استفاده از عناصر یاد شده نقش اساسی در تعیین ارزش ادبی آثار هر دوره دارد. کاربرد اسطوره، الگو و نماد در آثار ادبی ایران را میتوان به دو دوره قبل و بعد از انقلاب اسلامی تقسیم نمود. در دهه چهل و پنجاه نوعی کهن ستیزی در شعر اغلب نوگرایان باب شد و با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، چرخشی عظیم در بنیان های فکری، فرهنگی و اجتماعی مردم و به تبع آن هنرمندان پدید آمد. نخستین پیام انقلاب اسلامی ترغیب هنرمندان به تامل در پیشینه فرهنگی - ادبی زبان فارسی بوده است. تاملات شاعران و نویسندگان با نگاه به نمادها واسطوره های دینی و مذهبی همراه بوده است. بررسی آثار ادبی شاعران برجسته انقلاب اسلامی و پایداری از منظر کاربرد ب نیان اسطوره، الگو و نمادانگاری میتواند گستره مفهومسازی آنان را نشان دهد. دکتر غلامرضا رحمدل از جمله شاعرانی یوده که اشعارش سرشار از اشارات، تلمیحات و تضمین آیات و روایات است. یاد یاران شهید و خاطرات جنگ ، تشویق و تهییج رزمندگان برای پیکار، یادآوری آموزههای دینی، اشاره به قیام عاشورا، ظلم ستیزی و اعلام آمادگی برای ادام ه راه شهدا از جمله مهم تر ین مضامینی است که با کاربرد نماد و اسطوره و با لحنی حماسی در اشعار او همراه است. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف نشان دادن چگونگی مفهومسازی، به بررسی بنیان الگوها، نمادها و نشانههای اسطورهای و حماسی در مجموعه ما ایستادهایم بپردازد.

جنگ، اسطوره، شهید، پایداری، رحمدل