مترادف در قرآن چالشی بین انکار و اقرار خوانشی بر اساس نظریهی دکتر محمد نورالدین المنجد

بدون شک از دلایل غنای هر زبانی، واژهگان آن است. زبان عربی هم از این قاعده مستثنی نسیت بلکه سرشار از واژههای مترادف بوده که به اصالت و تابناکی آن افزوده است. گرچه اصالت پذیرش یا رد این پدیده از نگاه برخی زبانپژوهان رخ درنقاب پوشیده اما در پرتو نگرش پیروان نوگرای زبانشناسی معاصر، این اختلاف روبه زوال داشته است. از جمله پژوهشگران معاصر دکتر محمد نورالدین المنجد است؛ کمالیافتگی اندیشههای وی در این موضوع از چارچوب خاصی برخوردار استوی معتقد است وقوع ترادف در بستر زبان عربی در چارچوب شروط اصالت؛ دلالت حقیقی؛ محیط و اعتبار واحد و در سایهینام ترادف جزیی، ممکن است. در پرتو این نگاه وقوع ترادف بین واژههای قرآنی میسر نیست زیرا وقوع آن در دایرهی مصادیق چهارگانهی مذکور وی امکانپذیر نیست؛ تفسیر وی از جایگیری واژههای موهوم به ترادف در آیههای قرآن، تابع سایهیویژه، رنگ درونی مخصوص و معنای ذاتی منحصر همان آیه هستند. اگر کاربرد قرآنی این واژهها را با چارچوب مذکور منطبقکنیم، دورنمایی را برای ما به تصویر خواهد کشید که خالی از تامل و دقت نظر نخواهد بود؛ آنگونه که از فصاحت و اعجاز قرآن بیش از پیش پرده برخواهد داشت. هرچند با تکیه بر همین دلیلها، میتوان مترادف را برای سایر کاربردهای زبان عربی تعمیم داد.

Keywords:

مترادف در قرآن , نظریههای نوگرای معاصر