محسن فنودی - دانشجوی دکترای آب و هواشناسی دانشگاه یزد
کمال امیدوار - استاد اقلیم شناسی دانشگاه یزد
احمد مزیدی - دانشیار و عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه یزد

درحال حاضر یکی از موضوعات مهم آب و هواشناسی، پیش بینی، برآورد و هشدار در خصوص بارشهای رگباری با استفاده علوم و فناوری های نوین می باشد .هدف از این تحقیق استفاده از علم و تکنولوژی روز دنیا یعنی بهره برداری از تکنیک سنجش از راه دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی برای تعیین رگبار ها و برآورد رگبار های شدید می باشد، که به همین خاطر از اطلاعات ماهواره TRMM در ناحیه کوه پایه ای داخلی ایران (دامنه جنوبی رشته کوه البرز و دامنه شرقی رشته کوه زاگرس) استفاده گردید و با آمارایستگاه های زمینی مورد مقایسه قرار گرفت که بدین منظور از آمار و اطلاعات سازمان هواشناسی کشور، شامل دیده بانی ها (کدهای 80 تا 99 که مربوط به رگبار و یا بارندگی های شدید همراه با رعد و برق می باشد) در سطح 50 ایستگاه همدید منطقه ، در طول دوره آماری 17 ساله 1998 الی 2014 میلادی تعداد 41 روز مشتر رگباری شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و سپس داده های رگبار ماهوارهTRMMدر این روز های مشتر از سایت ماهواره مربوطه استخراج و با داده های رگبارهای شدید حاصل از ایستگاه های همدید منطقه مورد مطالعه در نرم افزار GIS مقایسه گردیدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که تطابق قابل قبولی بین داده های شدت بارندگی برآورد شده توسط ماهواره TRMM و آنچه که به عنوان رگبار در ایستگاه های هیدید ، دیده بانی ، ثبت و گزارش می شود وجود ندارد و دلیل عیده آن اینستکه پدید های رگباری در وسعت کم به وقوع پیوسته و این در حالی است که دقت برآورد بارندگی ماهواره فوق 0.25،* 0.25 درجه (حدود 37*37 کیلومتر) می باشد. بنابراین در منطقه مورد مطالعه از داده های شدت بارندگی ماهواره نمی توان با دقت قابل قبول استفاده نمود ، اما از داده های بارندگی روزانه ، ماهانه و سالانه ماهواره با دقت نسبتا خوب (مطابق تحقیقاتی که نویسنده این مقاله و سایر محققین قبلا انجامداده اند) می توان بهره برداری نیود

بارش ، رگبار ، ماهواره TRMM ، هیدید ، کوهپایه های داخلی ایران