امیرضا رضایی - استادیار موسسه تحقیقا علوم دامی کشور سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی کرج ایران
محمدحسن فتحی - استاد و دانشجوی دکتری علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
سیدامیر حسینی - استاد و دانشجوی دکتری علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
نوید قوی پنجه - استاد و دانشجوی دکتری علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

این پژوهش به منظور دسترسی مستقیم به اکوسیستم شکمبه گاوهای ماده هولشتاین انجام شد. البته پس از فیستول گذاری شکمبه در گاوهای ماده هولشتاین مراقبتهای ویژه ای لازم می باشد این آزمایش با 3 راس گاو ماده هولشتاین چهارساله با وزن تقریبی 45±20 کیلوگرم در گاوداری دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد فیستول از جنس پلی اتیلن و شامل بدنه، پولک خارجی، پولک داخلی مهره و درپوش بود. قبل از شروع ازمایش گاوها از نظر سلامت گوارش و دندانها بررسی وعمل سم چپنی انجام و موی ناحیه ی سمت چپ در فضای بین استخوان لگن، ستون فقرات و دنده ها تراشیده و پوست آن قسمت ضدعفونی شد. ابتدا دامها بیهوش شدند و سپس با ایجاد یک شکاف کوچک قسمتی از شکمبه از بدن خارج و مهار شد. پس از دو هفته قسمت مهار شده نکروزه و از پوست جدا شد. در مرحله بعدی با تشکیل یک حفره روی قسمت مذکور، فیستول گذاری شکمبه انجام شد نتایج نشان داد که پس از نصب فیستول شکمبه به روش دو مرحله ای می توان آزمایشات تجربه پذیری، تخمیر پذیری و قابلیت هضم خوراک را به راحتی و با دقت زیاد انجام داد مراقبتهای ثانویه پس از نصب فیستول عبارتند از تراشیدن موی ناحیه اطراف فیستول در هر ماه یک مرتبه تغذیه انفرادی گاوها با 10 درصد افزایش نیاز به خوراک در طی دو وعده در هر روز می باشد و نیز در پایان هر دوره آزمایش گاوها بهاربند برای یک هفته بصورت منظم گردش کنند. همچنین انجام واکسیناسیون در زمانهای تغییر سریع جیره، بسیار مهم می باشد برای انجام آزمایشات تجزیه پذیری، از قفس متابولیکی مخصوص استفاده شود و همچنین مهره روی بدنه فیستول، خیلی محکم بسته نشود با انجام این مراقبتها ماندگاری فیستول در شکمبه دام افزایش میابد.

فیستول گذاری، شکمبه، گاو هولشتاین، مراقبتهای ثانویه بهداشتی