صدیقه بهادری - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بجنورد
نجمه رضاییان - دکتری فیزیولوژی ورزشی، استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

هدف و مقدمه : لیپوکالین -2، آدیپوکین نوظهوری است که با التهاب خفیف، چاقی، افزایش قند خون و سندرم متابولیک ارتباط مثبت دارد. داده های اندکی پیرامون تاثیر فعالیت ورزشی بر غلظت لیپوکالین-2 وجود دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تغییرات سطوح سرمی لیپوکالین -2، TNF-α، انسولین و گلوکز ناشتا و شاخص مقاومت به انسولین در پاسخ به یک جلسه فعالیت ورزشی کم شدت در مقایسه با یک جلسه فعالیت ورزشی شدید، در زنان کم تحرک بود. روش شناسی : 13 زن چاق و دارای اضافه وزن و کم تحرک ( میانگین سنی 1/9 ± 33/6 سال و میانگین شاخص توده بدنی 3/1 ± 29/9 کیلوگرم بر متر مربع ( به طور تصادفی انتخاب و طی مدت 10 روز و با فواصل زمانی 72 ساعت در دو جلسه فعالیت ورزشی هوازی دویدن روی تردمیل با شد کم و شدید شرکت کردند. آزمودنی ها در اولین جلسه تمرینی با شدت 40 درصد اکسیژن مصرفی بیشینه ( 60 درصد ضربان قلب بیشینه و معادل با 120 ضربان در دقیقه ) به مدت 40 دقیقه روی تردمیل دویدند. پروتکل تمرینی شدید 72 ساعت بعد اجرا شد و شامل 20 دقیقه دویدن روی تردمیل در شدت 80 درصد اکسیژن مصرفی بیشینه ( 80 درضد ضربان قلب بیشینه و معادل با 170 ضربان در دقیقه ) بود. خونگیری به منظور اندازه گیری فاکتورهای خونی قبل از اجرای آزمون، بلافاصله بعد از اجرای یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی کم شدت و بلافاصه بعد از شرکت در یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی شدید انجام شد. تجزیه تحلیل داده ها به کمک آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر و در صورت معنی داری آزمون تعقیبی بن فرونی و آزمون همبستگی پیرسون و در سطح معنی داری P<0/05 انجام شد. یافته ها : نتایج آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد بین تغییرات سطوح لیپوکالین-2 (P=0/48) و TNF-α سرم (P=0/034) در پاسخ به یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی کم شدت در مقایسه با یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی شدید در مراحل سه گانه تحقیق تفاوتی معنی دار وجود دارد. با این حال، تفاوتی معنی دار بین تغییرات سطوح انسولین (P=0/810) و گلوکز ناشتا (P=0/219) و شاخص مقاومت به انسولین (P=0/298) در پاسخ به یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی کم شدت در مقایسه با یک جلسه فعالیت ورزشی هوازی شدید در مراحل سه گانه تحقیق مشاهده نشد. بنابر نتایج آزمون همبستگی پیرسون نیز ارتباط معنی داری بین تغییرات سطوح لیپوکالین -2 سرم پس از فعالیت ورزشی کم شدت و شدید با تغییرات هیچ کدام از فاکتورهای خونی مورد بررسی مشاهده نشد P> 0/05. نتیجه گیری : چنین به نظر می رسد شرایط التهابی بدن متاثر از شدت فعالیت ورزشی قرار می گیرد اما تغییرات نیم رخ متابولیکی از این قاعده کمتر پیروی می کند.

لیپوکالین-2،TNF-α، شاخص مقاومت به انسولین، زنان چاق، فعالیت ورزشی هوازی