مریم جنیدی - دانشجوی دکترا دانشگاه تهران (در مرحله رساله) و ارشد شهید بهشتی
فایزه قاسمی - دکترای علوم سیاسی دانشگاه تهران-کارشناس پژوهشی وزارت علوم و فناوری

جهانی شدن با تحول در ساختار سیاست جهانی و دولت، با کمرنگ کردن عنصر حاکمیت به دلیل ظهور بازیگران جدید غیردولتی، انقلاب در تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات، سیالیت مرزها و تکثر هویتی از یک سو با ظهور تهدیدات جدید امنیتی همراه بوده و از سوی دیگر موجب بحران معنا شده است. یکی از تهدیدات جدید امنیتی که غرب با بزرگنمایی و برخورد شرق شناسانه با آن در پی پرکردن این خلا معنا بود، تروریسم است. درواقع، در متن جهانی شدن، خرده هویت ها فضای بیشتری برای ابراز یافتند. تکثر هویتی موجب تقویت هویت های محلی به ویژه با مقاومت در برابر جهانی شدن همراه شده است. گفتمان غرب با خلق ایماژهای متعارض از اسلام با هدف ایجاد رعب واسلام هراسی موجب بحران هویت و بحران در ساحت ایماژینری فرد مسلمان شد. از یک سو، آثار این تصویرسازی با طرد مسلمانان از حوزه اجتماع همراه بود.از سوی دیگر، خلق این دگر شرق شناسانه طرد شده از فضای اجتماعی غرب موجب شد تا مسلمانان در ناخودآگاه خود برای خلق ایماژینری جدیدی از خود بیشتر به سمت خشونت متمایل شوند. بنابراین ریشه های تروریسم را باید در زمینه های روانی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ظهور آن جستجو نمود. در این مقاله برآنیم تا با بهره گیری از تحلیل گفتمان انتقادی و شرق شناسی ادوارد سعید و بهره گیری از روانکاوی تصویر مبارزه با تروریسم را در رسانه های غرب (متون مکتوب آمریکا) بررسی کنیم. همچنین به این موضوع بپردازیم که چگونه این تصویر شرق شناسانه با تحت تاثیر قرار دادن ناخود آگاه مسلمانان، موجب بازتولید همین تصویر در جنبش های افراط گرای مذهبی جهان اسلام ( داعش) می شود.

تروریسم، شرق شناسی، ساحت خیالی، استعاره، تحلیل گفتمان انتقادی، روانکاوی