سعید حسن خانی - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی

شمال ایران از جمله مناطقی است که برای کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز از اهمیت بسیاربالایی برخوردار می باشد به نحوی که می تواند امکان دسترسی به آبهای آزاد ترانزیتی و ایجاد ارتباطاتمنطقه ای و بین المللی را برای آنها فراهم آورده و در زمینه ایجاد ؛ توسعه ؛ همکاری و شکل دهی به وابستگی های منطقه ای موثر باشد.این مقاله با روش تحلیل-توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت های اینترنتی در پی تبیین موانع خارجی بهره وری از ظرفیت های ژیوپلتیکی منطقه خزر در توسعه همکاری و شکل گیری سیستم های منطقه ای است.بر اساس یافته های تحقیق هرچند پتانسیل هایترانزیتی منطقه خزر می تواند در ظرفیت سازی سیستم های منطقه ای ، گسترش حمل و نقل ترکیبی ، ایجاد دیتا سنتر منطقه ای ، رفع نیازهای هم تکمیلی و در نهایت تاثیرگذاری سیاسی موثر بوده و جایگاهژیوپلتیکی ایران را نیز ارتقاء بخشد ، اما وجود موانع خارجی از قبیل نفوذ دولتهای فرامنطقه ای بر کشور قزاقستان به عنوان سرپل کریدور پیشنهادی ارومجی – آکتایو – انزلی سبب می گردد تا شکل گیری کریدور پیشنهادی مذکور علیرغم داشتن مزیت های ترانزیتی از چشم انداز مطلوبی برخوردار نباشد

منطقه خزر؛ ظرفیت های ترانزیتی؛ سیستم های منطقه ای؛ ژیوپلتیک ؛ موانع همکاری