سونا حیادخت - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست دانشگاه آزاد تهران شمال
امین پاداش - دکترای برنامه ریزی محیط زیست، دانشگاه تهران

بخش فوم سازی در شرکت های خودروسازی به علت وجود پرمصرف ترین ماده اولیه ایزوسیانات از لحاظ بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی ریسک بالایی دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی ریسک های بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی واحد فوم سازی شرکت تولیدی صندلی خودرو در بررسی 20 کارگر مواجهه یافته است. برای شناسایی جنبه های بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی از روش EFMEA استفاده شده. شناسایی و رتبه بندی جنبه ها براساس تجربیات قبلی از حوادث به وقوع پیوسته و مشاهدات عینی و همچنین از نتایج ارزیابی آلاینده ها و انجام آزمایشات اسپیرومتری و ادیومتری صورت گرفته است. طی ارزیابی ریسک انجام شده 36 ریسک شناسایی شده اند که از این تعداد 21 مورد با عدد اولویت ریسک بالاتر از درجه مخاطره پذیری بوده اند. درجه مخاطره پذیری برابر با عدد 43/5 و به روش توزیع فراوانی محاسبه شده است. لذا جنبه هایی که RPN های بالاتر از درجه مخاطره پذیری داشته اند به منزله اعداد اولویت ریسک بحرانی شناخته شده اند که نیاز به اقدامات اصلاحی و کنترلی دارند.بیشترین ریسک های واحد مربوط به ریسک ایمنی و بهداشتی با تعداد 29 مورد نسبت به ریسک محیط زیستی برابر با 7 مورد بوده است. بالاترین عدد اولویت ریسک با 144=RPN و مربوط به پاشش مواد شیمیایی به چشم کارگران در حین تزریق مواد فوم به قالب ها بوده است که در اثر بی احتیاطی کارگران منجر به بروز حادثه گردیده. نتایج بررسی ها نشان می دهد واحد فوم سازی این شرکت با انجام اقدامات اصلاحی به روش کنترل مهندسی و همچنین ارتقاء سطح آموزش ایمنی عمومی کارگران و نظارت مستمر سرپرست واحد به عملکرد کارگران می توان RPNهای بالاتر از درجه مخاطره پذیری را به حد قابل قبول کاهش داد.

ایزوسیانات، ارزیابی ریسک،EFMEA، اسپیرومتری، ادیومتری