سیدعلی طباطبایی جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد زمینشناسی مهندسی، دانشگاه دامغان
محمد بشیرگنبدی - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان
ابراهیم رحیمی - استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان

با توجه به رشد جمعیت شهرها و افزایش سفرهای درونشهری، در بسیاری از شهرهای بزرگ وجودیک ناوگان حمل و نقل عمومی کارآمد، ضروری است. حال به دلیل تراکم بالا و محدودیت فضاهایروی زمین استفاده از تونلهای زیرزمینی و مترو یکی از بهترین گزینهها برای این موضوع میباشد. به دلیل قرارگیری در داخل شهر حساسیت مطالعات در اینگونه پروژهها بسیار بالا است. لذا شناسایی دقیقو جامع به منظور شناخت وضعیت مصالح در طول مسیر و بررسی مخاطرات ناشی از وجود برخی عوامل طبیعی و مصنوعی، لازم و ضروری میباشد. مخاطرات زمینشناسی از جمله عوامل طبیعی هستندکه در تمامی پروژههای تونلسازی کم و بیش با آن مواجه هستیم. در پروژههای تونلسازی این مخاطرات ممکن است باعث کاهش نرخ حفاری، زمان توقف طولانی و افزایش هزینههای تونل شوند.جبههکار مختلط از جمله مخاطراتی است که میتواند باعث بروز این مشکلات شود. ناهمگنی شرایط زمین مجموعهای از بزرگترین چالشهای پیشروی انسان و ماشین است و یکی از سختترین حالاتبرای تونلزنی مکانیزه حرکت یک دستگاه حفاری تونل در زمین جبههکار مختلط میباشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی شرایط زمینشناسی مهندسی جبههکار مختلط در مسیر تونل خط A مترو قمانجام گرقته است. از نظر زمینشناسی سراسر مسیر تونل را نهشتههای آبرفتی متعلق به دوران کواترنری در بر گرفتهاند. بدین منظور ابتدا لایههای خاکی در مسیر بر اساس پارامترهای زمینشناسی و ژیوتکنیکیحاصل از آزمایشات تفکیک شدند. سپس جبههکار تونل در طول مسیر بر اساس واحدهای خاکی تشکیلدهنده ناحیهبندی شد. بر اساس نتایج بدست آمده واحدهای خاکی به چهار گونه زمینشناسیمهندسی تفکیک شدهاند و جبههکار تونل بر اساس واحدهای خاکی تشکیلدهنده مسیر به 71 ناحیه تقسیم شده است. بررسیها نشان میدهد که در بخش عمدهای از تونل شرایط زمین به صورت جبههکار مختلط میباشد.

قم، تونل مترو، زمینشناسی مهندسی، واحدهای خاکی، جبههکار مختلظ