محمد خیرخواه - استادیار، عضو هیات علمی مجتمع آموزش عالی شیروان

این تحقیق به منظور بررسی تاثیر توام زوال (تسریع پیری) و تنش خشکی بر روی جوانه زنی و رشد گیاهچه ای بذر گندم انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور محیط (زوال و بدون زوال) و تنش خشکی ( صفر، 3- و 6-)در چهار تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی مجتمع آموزش عالی شیروان انجام شد. رقم گندم مورد آزمایش رقم پیشتاز بود. برای ایجاد زوال از دستگاه حمام بن ماری استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تمام صفات مورد مطالعه (بجز شاخص بنیه بذر) تحت تاثیر اثر متقابل محیط و تنش خشکی واقع شدند و اختلاف معنی دار(P> 0.05) را نشان دادند. بیشترین میانگین ها در تیمار بدون زوال و تنش خشکی برای صفات درصد، سرعت و میانگین زمان جوانه زنی و شاخص بنیه بذر بترتیب 100، 5/24 درصد، 04/1 روز و 52/21 و کمترین میانگین ها در تیمار زوال با تنش خشکی 6- بار برای صفات فوق بترتیب 94، 94/19 درصد، 4/1 روز و152/7 بودند. صفات مورد بررسی در محیط بدون زوال با تنش های خشکی 3- و 6- بار نسبت به محیط زوال با تنش های خشکی 3- و 6- بار تغییرات کمتری داشتند که احتمالا بدلیل دارا بودن خاصیت ژنتیکی بذری در قوه نامیه و تحمل در شرایط نامساعد محیطی رقم پیشتاز بود. زمانیکه این تنش ها با زوال بذر توام شد بشدت تاثیر منفی برصفات گذاشت. بنابراین زوال بذر تاثیر بیشتری نسبت به تنش خشکی در صفات مورد بررسی داشت.

بنیه بذر، تسریع پیری، پیشتاز، جوانه زنی، گندم