المیرا ابوترابی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
علی دهقان نصرآباد - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا

در این بررسی، جهت ارزیابی تاثیر جمعیت های مختلف نماتد گره ریشه(M. javanica) روی صفات رویشی گیاه گوجه فرنگی و همچنین بررسی متغیرهای وابسته به جمعیت نماتد، تیمارهای آزمایشی شامل غلظت های صفر، یک، سه، پنج، هفت و نه عدد تخم و لارو سن دو نماتد در گرم خاک در نظر گرفته شد. آزمایش به صورت گلدانی و در قالب طرح کاملا تصادفی صورت گرفت. نتایج حاصل از مقایسه تیمار شاهد با سایر تیمارها نشان داد، با افزایش جمعیت نماتد، پارامتر های رویشی گیاه از جمله طول ریشه و اندام هوایی کاهش معنی داری نداشتند، وزن ترریشه و محصول، کاهش معنی داری به ترتیب در سطوح احتمال یک و پنج درصد داشتند. در متغیر های وابسته به جمعیت نماتد از جمله تعداد گره و جمعیت نهایی، اختلافات چندان چشمگیر نبود. نسبت جمعیت نهایی به جمعیت اولیه (Pf/Pi ) نشان می دهد با افزایش جمعیت اولیه، فاکتور تولید مثل( Rf ) کاهش یافت. در کمترین سطح جمعیت نماتد، بالاترین میزان فاکتور تولید مثل و در بیشترین سطح، پایین ترین میزان فاکتور تولید مثل مشاهده گردید. ضمن تلقیح سطوح مختلف جمعیت، مراحل رشد و تکامل نماتد از مرحله نفوذ لارو سن دو تا مرحله بلوغ نماتد در ریشه گیاه گوجه فرنگی در برداشت نهایی ارزیابی شد

خسارت، دینامیک جمعیت ، فاکتور تولید مثل، نماتد ریشه گرهی