امیرحسین طورانی مالیدره - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی، گروه گیاه پزشکی دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
حبیب عباسی پور - استاد گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

شته سیاه مرکبات،Toxoptera aurantii B.d.F (Hem.: Aphididae) در شمال کشور بصورت بکرزایی زاد و ولد می-کند و تغذیه این شته از شیره نباتی برگ های مرکبات باعث پیچیدگی آن ها شده و نیز با تولید عسلک باعث ایجاد دوده روی درختان مرکبات می شود. در صورت حمله شدید این شته برگ های جوان پیچیده و جوانه ها نیز باز نمی شوند. این حشره در کشور های مختلف ناقل حدود 8 بیماری ویروسی در گیاهان می باشد و از این نظر شته مزبور گونه ای با اهمیت تلقی می شود. در این پژوهش اثر حشره کشی چند آفت کش شیمیایی و گیاهی مختلف روی شته سیاه مرکبات در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار داده شد. آزمایش ها در قالب طرح کاملا تصادفی و تیمارهای مورد استفاده شامل (مایع ظرفشویی 10 درهزار)، (دایابون 5، 6، 7، 8، 9 و 10 در هزار)، (پالیزین 5/1، 2 و 5/2 در هزار)، (پالیزین 5/1، 2 و 5/2 در هزار + روغن سیترول 5 در هزار)، (تنداکسیر 2 و 3 در هزار + صابون 1 در هزار)، (استامی پراید 5/0 در هزار) و شاهد (آب) بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد بین تیمار های مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین درصد مرگ و میر (100 درصد) در تمام غلظت های دایابون مشاهده شد. در مجموع می توان نتیجه گرفت حشره کش های گیاهی دایابون و پالیزین و تنداکسیر در غلظت های مورد نظر کارآیی بالایی در کنترل شته سیاه مرکبات را دارند.

شته سیاه، مرکبات، اثر تماسی، مرگ ومیر