خالد بایزیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
مهشید سوری - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه ارومیه
احسان زندی اصفهان - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، بخش تحقیقات مرتع
جواد معتمدی - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه ارومیه

استفاده همه جانبه نانوذرات فلزی در صنایع الکترونیک، اپتیک، منسوجات، آرایشی و بهداشتی و همچنین در زمینه های پزشکی و بسته بندی مواد غذایی، فناوری تصفیه آب، سلول های سوختی، کاتالیزورها، حسگرهای زیستی به سرعت در حال افزایش است. لذا میطلبد آلودگی نانو را بعنوان مهم ترین نوع آلودگی که می تواند سلامت انسان و اکوسیستم را به خطر بیندازد، مطالعه نموده و تاثیر آنها را بر محیط زیست و موجودات زنده (میکروارگانیسم ها، گیاهان، حیوانات) و همچنین سلامت انسان مورد ارزیابی قرار داده و مدیریت نمود. هدف از این تحقیق بررسی میزان تحمل گونه Agropyron desertrorum تحت تاثیر کاربرد تیمارهای اکسید مس و نانواکسید مس در شرایط تنش خشکی می باشد. این تحقیق بصورت آزمایش در شرایط گلخانه ای در قالب طرح فاکتوریل برپایه طرح کاملا تصادفی تحت تاثیر تیمارهای اکسید مس در 4 سطح (0، 25، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر)، نانواکسید مس در 4 سطح (0، 25، 50 و 100 میلی گرم بر لیتر) و پلی اتیلن گلایکول6000 (PEG6000) در3 سطح (0، 6/0- و 2/1- مگاپاسکال) در 5 تکرار بر روی گیاه Agropyron desertrorum در گلخانه هیدروپونیک انجام گرفت. سپس داده های حاصل از اندازه گیری گلخانه ای به روش طرح آزمایشی فاکتوریل و با استفاده از بسته نرم افزاری SPSS.18 و آزمون چند دامنه ای دانکن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پس از تجزیه و تحلیل خصوصیات گیاهی اندازه گیری شده براساس طرح فاکتوریل و نمودارهای بدست آمده براساس آزمون چند دامنه ای دانکن مشخص گردید فاکتورهای انداه گیری شده گونه Agropyron desertorum تحت تاثیر تیمار های اکسید مس و نانواکسید مس در شرایط تنش خشکی نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی داری داشتند. لذا پیشنهاد می گردد با توجه به نتایج حاصل از تحقیق حاضر، گونه Agropyron desertorum در مناطق، شهرک های صنعتی و مناطقی که خاک آنها دارای اکسیدها و نانواکسیدها می باشند، به منظور پالایش خاک و کاهش آلایندگی های محیط و یا کاهش اثرات ناشی از کاربرد اکسیدها و نانو اکسیدها کشت نگردد. همچنین اگر هدف از کشت این گونه تامین علوفه مورد نیاز دام در مناطق آلوده نیز باشد، کشت این گونه مناسب نبوده و پیشنهاد نمی شود.

اکسید مس ، نانواکسید مس ، عملکرد گونه ، تنش خشکی ، Agropyron desertorum