سمیه محمدی - دانشجوی پیشین کارشناسی ارشد اصلاح نباتات گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه

کادمیم از مهم ترین فلزات سنگین می باشد که ضمن کاهش رشد و عملکرد گیاهان زراعی از جمله گندم می تواند وارد زنجیره غذایی انسان شده و امنیت غذایی را با چالش روبرو کند. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های مختلف گندم دوروم از لحاظ تجمع کادمیم با استفاده از پارامترهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، آزمایش با 17 ژنوتیپ گندم دوروم تحت تنش کادمیم (شاهد و 250 میکرومولار) در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که کادمیم ضمن تجمع در ریشه و برگ سبب کاهش میزان کلروفیل برگ های پایینی، وزن خشک گیاهچه ها در تمامی ژنوتیپ ها، وزن خشک ریشه، وزن خشک برگ، شاخص پایداری غشاء، میزان مس، آهن و روی برگ و ریشه و منگنز برگ در اکثر ژنوتیپ ها شد. میزان کربوهیدرات محلول ریشه تحت تنش در تمامی ژنوتیپ ها وکربوهیدرات محلول برگ در اکثر ژنوتیپ ها اختلاف معنی دار با شاهد نداشتند. میزان کادمیم ریشه در اکثر ژنوتیپ ها و کادمیم برگ تنها در ژنوتیپ دوم افزایش یافت. افزایش کادمیم سبب افزایش آنزیم های آنتی اکسیدانی در بعضی از ژنوتیپ ها شد. آنزیم کاتالاز تحت تنش کادمیم در ژنوتیپ 5 افزایش و در ژنوتیپ 2 کاهش یافت. آنزیم های آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز و گلوتاتیون اس- ترانسفراز در اکثر ژنوتیپ ها افزایش یافتند و شاخص پراکسیدهیدروژن و مالون دی آلدیید در اکثر ژنوتیپ ها تغییر معنی دار نداشتند.

آنزیم های آنتی اکسیدان، شاخص پایداری غشا، کادمیم، گندم دوروم