سیدرضا نقیب السادات - استادیار گروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی
حمیده اسدی - کارشناس ارشد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی

رسانهها به عنوان حلقه اتصال میان سیاستمداران و مردم، تاثیر زیادی در القای ایدیولوژیها ونگرشهای مختلف به مخاطبانشان دارند و در این میان، مطبوعات بهرغم این که ادعای بیطرفی میکنند، باز هم گرایش به یک خطمشی سیاسی و ایدیولوژی خاص در بین سطرهای مختلفصفحاتشان مشخص است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیلانتقادیگفتمان و رویکرد فرکلاف، با تکیه بر نظریههای هنجاری رسانهها، ایدیولوژی خبر)گلاسکو( و چارچوبسازی نظامگفتمانی دو روزنامه شرق و رسالت در روزهای مجاز تبلیغات نامزدها در انتخابات مجلس نهم بررسی شده است. متون مورد نظر با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و پس از استخراجاطلاعات و مطابقت آنها با زمینههای سیاسی اجتماعی، این نتایج به دست آمد: روزنامه رسالت - عموما همان دیدگاه حامیان سیاسی و اقتصادی خود را مطرح کرده است و با بهره گیری ازبینامتنیت صریح و سازنده گفتمان ایدیولوژیک خود را شکل داده وخط غالب و تفکر حاکم بر گفتمان آن، قایل به ما و دیگری است. همچنین با استفاده از برجسته سازی و حاشیه رانیحوزه محدود ما و وسیع دیگریاش را شکل داده است و با توجه به رویه در پیش گرفته در جریان انتخابات، رسانهای اقتدارگراست. به نظر میرسد روزنامه شرق در جریان این انتخاباتدچار خودسانسوری شده و سرمقاله انتخاباتی منتشر نکرده است. این روزنامه در بیان دیدگاههای خود از بینامتنیت صریح و سازنده استفاده کرده است. چارچوب مورد نظر شرق منفعل نشان دادن مردم در این انتخابات به خاطر انبوه مشکلات است. این روزنامه دیدگاهجناح مخالف خود را نیز پوشش داده و با توجه به رویه در پیش گرفته شده میتوان گفت که از تیوری مسیولیت اجتماعی تبعیت میکند .

تحلیل انتقادی گفتمان - بینامتنیت برجسته سازی حاشیه رانی انتخابات