بهروز کریمی - دانشیار دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی امیرکبیر
محمد آذری خجسته - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی امیرکبیر

با نگاهی به ادبیات مدیریت زنجیره تامین در درمی یابیم که جریان رو به رشدی از تحقیقات مرتبط بارقابت و همکاری در زنجیره های تامین وجود دارد. اکثریت این تحقیقات بر روی یک زنجیره تامین تمرکز دارند و از این رو، تاثیر رقابت زنجیره های دیگر را نادیده می گیرند. در این تحقیق، یک بازی بر مبنای قیمت بین دو زنجیره تامین تتیب داده می شود. فرض می شود که دو زنجیره تامین رقیب که هر کدام شامل یک تامین کننده، یک تولید کننده و یک توزیع کننده هستند در بازار وجود دارند و این دو زنجیره، یک سطح سرویس مشابهی را به مشتریان ارائه می دهند. این دو زنجیره بر سر قیمت کالای تولیدی با یکدیگر رقابت می کنند. در این تحقیق کوشش شده است که رقابت بر مبنای بین دو زنجیره تامین با استفاده از مفاهیم تئوری بازی ها مدل شود. سه سناریوی رهبری در درون هر زنجیره در نظر گرفته می شود. در سناریوی اول تولید کننده قدرت رهبری در هر زنجیره را دارد و به عنوان رهبر بازی استکلبرگ در تصمیمات مربوط به قیمت می تواند اعمال نفوذ نماید و توزیع کننده، پیرو بازی استکلبرگ است. در سناریوی دوم، در هر دو زنجیره توزیع کننده رهبر و تولید کننده پیرو هستند. در سناریوی سوم، در یک زنجیره توزیع کننده رهبر و تولید کننده پیرو و در زنجیره دیگر تولید کننده رهبر و توزیع کننده پیرو هستند. همچنین مسئله رقابت بین دو زنجیره تامین در حالتی که هر دو زنجیره به صورت عمودی یکپارچه شده باشند در نظر گرفته می شود. در این تحقیق از یک نوع تابع تقاضای خطی برای کلیه حالات فوق استفاده شده است. در پایان، نتایج به دست آمده با استفاده از چند مثال عددی بررسی می شوند.

مدیریت زنجیره تامین، تئوری بازی ها، رقابت، قیمت گذاری