رخشاد حجازی - استاد دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
زهرا حاجی قربانی دولابی - کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

توسعه پایدار به عنوان مهمترین موضوع دهه آخر قرن بیستم از سوی سازمان ملل مطرح شد با معرفی توسعه پایدار به جامعه علمی جهان تحقیق برای ابداع شاخص هایی که بتوانند در این زمینه تصمیم گیرندگان و برنامه ریزان را به طور کلی و دانشمندان محیط زیست را به طور خاص یاری دهند در حال گسترش و پیشرفت است.شاخص جای پای بوم شناختی روش یکپارچه مصرف منابع طبیعی وجذب ضایعات است بدین ترتیب این شاخص در چند سال گذشته مکررا به عنوان شاخص بالقوه برای تخمین پیامدهای مصرف بی رویه منابع طبیعی شناخته شده است. جاپای بوم شناختی ابزاری محاسباتی برای منافع بوم شناختی است و همچنین ما را قادر میسازد که کمبودها و منابع را بطور دقیق مشخص سازیم .یعنی بطور واضحی نشان میدهد که در کدام ناحیه وکجا انسان بر روی منابع طبیعی فشار وارد می کند در واقع این شاخص اندازه گیری مقدار استفاده اشخاص سازمان ها شهرها مناطق کشورها و یا کل جمعیت انسانی از منابع طبیعی است. منطقه مدیترانه یکی از با ارزش ترین منابع طبیعی در دنیا محسوب می گردد مطابق با آنالیزهای شبکه جهانی جاپا میزان مصرف این منطقه تقریبا 2.5 برابر منابع طبیعی موجود و توان اکولوژیکی، اکوسیستمهای آن میباشد. با این حال با بررسی این آمار و آنالیزها هنوز هم فرصت هایی برای پایداری مصرف در منطقه وجود دارد. هدف برنامه شبکه جهانی جاپای منطقه مدیترانه تعیین ضوابط و چارچوب برای مدیریت منابع، توسعه اقتصادی و الگوی مصرف پایدار به منظور درک دیدگاه استراتژی منطقه مدیترانه برای توسعه پایدار می باشد.

ردپای بوم شناختی، توسعه پایدار، ظرفیت زیستی، کسری اکولوژیکی، منطقه مدیترانه