سیدحجت موسوی - استادیار گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
ذبیح الله صادق زاده - کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی (هیدروژیومورفولوژی)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
رسول محسنی مهر - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

رشد فضایی شهر، چه به صورت گسترش افقی یا عمومی، کالبد متفاوت و جداگانه ای را ایجاد می کند. این الگوها به نسبت نوع گسترشی که در شهر به وجود می آورند پیامدهای متعددی را نیز درپی دارند. امروزه بسیاری از شهرها باتوجه به گسترش نامحدود و بی برنامه خود سبب دست اندازی به محیط طبیعی و نابودی آن شده اند. درحالیکه افزایش روزافزون جمعیت شهری و به تبع آن رشد شهرها، توجه به چگونگی کنترل توسعه شهری و گام برداری در راستای اصول توسعه پایدار را الزامی می کند. بنابراین هدف از این پژوهش تعین الگوی مناسب جهت دهی به توسعه کالبدی شهر یاسوج تا افق 1410 می باشد. نوع پژوهش توسعه ای-کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. درابتدا، برای تشخیص و ضرورت تعیین مکان بهینه اسکان جمعیت یاسوج، به تحلیل ویژگی های اجتماعی، محیطی و کالبدی منطقه پرداخته شد. سپس شاخص های شیب، جهت شیب، ارتفاع ازسطح دریا، ساختار زمین شناسی ازنظر مقاومت و بارگذاری شهری، دوری ازگسل، نزدیکی به تاسیسات و تجهیزات و زیرساخت ها، قابلیت اراضی، پراکندگی سکونتگاه های روستایی مجاورشهر، دوری از رودخانه ها و مسیل ها برای تعیین مکان بهینه اسکان جمعیت انتخاب گردید. درمرحله بعد لایه های رقومی شاخص های مزبور درمحیط نرم افزار ArcGIS تهیه و با استفاده از منطق بولین با یکدیگر تلفیق شدند که درنهایت نقشه مناسبترین مکان توسعه آتی شهر یاسوج و اسکان جمعیت آن تهیه گردید. نتایج نشان می دهد که حدود 8507 هکتار ازمحدوده مطالعاتی که منطبق بر زمین های شمالی، شمال غربی و جنوبی شهر که هم اکنون روستاهای سرآب تاوه، تل خسروی، چنارستان، موردراز و چند روستای دیگر را شامل می شود، مکان های مطلوب توسعه شهر یاسوج و اسکان جمعیت آتی آن هستند.

گسترش فیزیکی، مکان یابی بهینه، اسکان جمعیت، منطق بولین، شهر یاسوج