وجیهه درستکار - استادیار، گروه آب و خاک، دانشگاه صنعتی شاهرود،
مریم یوسفی فرد - استادیار، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور

صنعتی شدن جوامع باعث مواجه شدن انسان با حجم قابل توجهی از پسماندها شده است که باید به درستی بازیافت و یا دفع شود. تفاله چغندر قند و گل کربنات کلسیم، پسماندهای به جا مانده از کارخانجات تولید قند هستند. هدف از این پژوهش بررسی امکان استفاده از این پسماندها به عنوان ماده اصلاحی برای تامین کربن آلی خاک بوده است. برای این منظور تفاله چغندر قند و گل کربنات کلسیم در سه سطح صفر، 2 و 5 درصد، در دو سطح شوری خاک (1 و 18 دسی زیمنس بر متر) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که افزودن تفاله چغندر قند و گل کربنات کلسیم سبب افزایش میزان ماده آلی و کربوهیدرات های خاک شد. افزودن تفاله چغندر قند سبب افزایش بیش تر کربن آلی خاک نسبت به گل کربنات کلسیم شد. در مقابل غلظت کربوهیدرات قابل عصاره گیری با اسید رقیق در خاک در تیمار گل کربنات کلسیم بیش تر بوده است. افزایش سطح پسماندها نیز سبب افزایش کربن آلی و غلظت کربوهیدرات ها در خاک شد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که افزودن تفاله چغندر قند و گل کربنات کلسیم به عنوان یک مکمل اصلاحی به خاک، علاوه بر اثرات مثبت بر وضعیت کربن خاک، می تواند به عنوان راهی برای مدیریت حجم وسیع این پسماندها مورد توجه قرار گیرد

ماده آلی، کربوهیدرات، تفاله چغندر قند، گل کربنات کلسیم