محسن آقایاری هیر - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز، تبریز
محمد ولایی - دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز، تبریز

یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار روستایی، حفاظت از محیط زیست است. از این رو برای دستیابی به این مهم بایستی مانع از تخریب محیط زیست روستایی شد. حال آنکه امروزه انسان به واسطه فشار بر منابع محیطی و بهره برداری غیراصولی و ناپایدار از آن موجب تشدید تخریب محیط زیست می شود که نه تنها مانع از تحقق توسعه پایدار خواهد شد، بلکه آینده حیات را در زمین در معرض خطر نابودی قرار می دهد. در همین راستا، هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر تخریب محیط زیست در سکونتگاه-های روستایی می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی است که جهت جمع آوری اطلاعات از مطالعات اسنادی - کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که بروز بحران های طبیعی، افزایش فقر روستایی، توسعه صنایع و گردشگری، خزش شهری، فعالیت های انسان، عدم توسعه یافتگی فیزیکی نقاط روستایی، تغییر کاربری اراضی، اتکا به نظام دامداری سنتی و آشنا نبودن روستاییان با ارزش اقتصادی دامداری، پایین بودن فرهنگ زیست محیطی در بین روستاییان، استفاده و بهره برداری بیش از توان محیط زیست، استفاده از کودهای شیمیایی و حیوانی، زباله ها و آلودگی محیط زیست از مهمترین عوامل موثر بر تخریب محیط زیست در سکونتگاه های روستایی به شمار می روند. اما در این میان مهمترین عواملی که در تخریب محیط زیست در سکونتگاه های روستایی نقش اساسی دارد، وجود فقرای روستایی است. چنانچه، فقر و به ویژه فقر روستایی، امکان و توان بهره برداری صحیح و پایدار از منابع محیطی را از بین می برد و از این رو موجب تشدید روند تخریب محیط زیست می-گردد

تخریب، محیط زیست، سکونتگاه های روستایی، فقر روستایی