مریم فهام - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
زهرا اکبری - پژوهشگر، آزمایشگاه سنجش و پایش اب و محیط زیست، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
حسن فوادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
محسن حاجی بابایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

با پیشرفت صنایع گوناکون و افزایش شهرنشینی امروزه مشکلات و چالش های زیست محیطی نیز بزرگتر می شوند. از جمله این چالش های زیست محیطی می توان به تولید حجم بالای زباله اشاره کرد. به دنبال آن نیاز به محل مناسب جهت دفن پسماندهای تولیدی اهمیت پیدا می کند. عموما پسماندهای جامد در خاکچال ها به صورت لایه لایه پخش و فشرده شده و در نهایت پوشش مناسبی بر روی آن تعبیه می شود. عدم تفکیک پسماندهای تولیدی و دفن توامان آنها باعث تولید حجم بالایی شیرابه می شود. شیرابه مایعی روان، بدبو و تیره رنگ حاوی ذرات محلول و معلق و غنی از مواد آلی و البته باکتری ها است که در صورت نفوذ در لایه های خاک می تواند منابع آب زیرزمینی را آلوده کرده و آسیب های جدی به آبخوان ها وارد نماید. در اغلب زمین های دفن، شیرابه از تجزیه مواد آلی و مایعی که احتمالا از منابع خارجی همچون زهکشی آب های سطحی، آب باران، آب های زیرزمینی یا آب های ناشی از منابع زیرمینی که وارد پسماند جامد شده باشد، ناشی می شود. از این رو کنترل و مدیریت شیرابه امری ضروری است. اولین قدم در مدیریت شیرابه تخمین حجم شیرابه تولیدی است. مدل هایWBM (Water Balance Method) و HELP (Hydrologic Evaluation of Landfill Performance) جهت تخمین شیرابه تولیدی در محل خاکچال زباله تعبیه شده اند. این دو مدل با در نظر گرفتن مشخصات هواشناسی، خصوصیات خاک، پوشش گیاهی منطقه و ... حجم شیرابه خروجی را تخمین می زنند. در ادامه به بررسی مطالعات انجام شده در این زمینه خواهیم پرداخت.

دفنگاه زباله، شیرابه، HELP، WBM