سیدمهدی موسویان - دانشجوی دوره دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تبریز
احمد اسدزاده - عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تبریز

با توجه به میزان کنونی مصرف بنزین و اهمیت و تاثیر آن بر سایر کالاها، پیش بینی صحیح مصرف آن از اهمیت فراوانی در تامین امنیت عرضه آن و برنامه ریزی برای مصرف آتی آن برخوردار است. در این مقاله مقدار تقاضا برای بنزین در ایران با استفاده از مشاهدات فصلی برآورد و پیش بینی شده است. در این راستا دو الگوی خطی و نمایی مد نظر قرارگرفته و پارامترهای دو الگو با لحاظ کردن تاثیرات سهمیه بندی بنزین و با استفاده از الگوریتم های بهینه یابی ازدحام ذرات و ژنتیک تعیین شده است. دوره مورد بررسی از تابستان 1373 تا زمستان 1389 را در بر می گیرد. متغیرهای درآمد، تعداد وسایط نقلیه بنزین سوز، مصرف دوره قبل و قیمت واقعی بنزین، جهت پیش بینی در نظر گرفته شد. بر اساس نتایج به دست آمده، الگوی نمایی بهتر از الگوی خطی در هردو الگوریتم مورد استفاده تغییرات را توضیح می داد ضمن آنکه الگوریتم ازدحام ذرات، غالبا در پیش بینی بهتر از الگوریتم ژنتیک عمل می کرد.

الگوریتم ازدحام ذرات، الگوریتم ژنتیک، بنزین، پیش بینی، سهمیه بندی