حامد قزل سفلی - کارشناس مهندسین مشاور راهیاب ملل
فرهاد رضایی - کارشناس مهندسین مشاور راهیاب ملل

از سال 1973 تا کنون تلاش های زیادی برای تخمین میزان خرج ویژه در انفجارات تونل بر اساس خواص توده سنگ صورت گرفته است که در آن ها به تعامل میان سنگ و ماده منفجره پرداخته می شود. در این مطالعهکلیه انفجارات انجام شده در مقطع فوقانی تونل همرو واقع در محور سنندج – مریوان استان کردستان مورد بررسی قرار گرفته شده است.در حفاری انفجاری تونل های ایران طراحی اولیه الگوهای آتشباری بیشتر بر اساس روش های برش موازی و گوه ای به همراه سعی و خطا می باشد. پارامتر اصلی طراحی الگوی انفجاری در این روش ها، پارامتر هندسی (سطح مقطع، عمق چال) بوده و پارامترهای توده سنگ تنها به صورت یک ضریب ثابت در آن ها اثرگذار است. در این مقاله با بررسی365 الگوی انفجاری بکار رفته در بخش فوقانی تونل1312 متری همرو و همچنین با توجه به برداشت زمین شناسی صورت گرفته متناظر با آن الگوهای انفجاری، روابطی جهت تخمین خرج ویژه بر اساس طبقه بندی توده سنگ در سنگ های ناپایدار ارایه شده است. پیش بینی مناسب خرج ویژه موجب جلوگیری از آسیب به ناحیه اطراف تونل و کاهش اضافه حفاری Overbreak) شده و به تبع آن از هزینه های حفاری و نگهداری کاسته خواهد شد.

آتشباری، خرج ویژهPowder Factor/ پارامترهای توده سنگ/ RMR/ تونل