زهرا رجبی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه پیام نور
حیدر جهان بخش - دکترای معماری، دانشگاه پیام نور

رشد بی رویه محیط مصنوع انسان ساخت و در پی آن بی توجهی به محیط طبیعی به خصوص رودخانه های فصلی که از محیط های شهری عبور می کنند یکی از معضلاتی است که شهرها را از رسیدن به اهداف توسعه ی پایدار باز می دارد. در این پژوهش سعی در بیان راهکارهای موجود برای احیاء و بازطراحی این نعمت الهی در سطح شهر ها ، داریم . تنزل نام این رودخانه ها به مسیل ، خود گویای این قصور و بی توجهی توسط مدیران شهری است . امروزه رودخانه های فصلی به صورت کانال های بتنی روباز و یا کانال های زیرزمینی طراحی می شوند که عملکرد آن ها به انتقال روان آب محدود شده است.طراحی شهری حساس به آب ( Water Sensitive Urban Design) ، به عنوان رویکردی پایدار ، اقدامات خلاقانه ای در بحث مدیریت پایدار منابع آب و رواناب های سطحی و کاهش اثرات مخرب توسعه های شهری بر آن ها دارد . این روش می تواند رودخانه های فصلی شهری را که در واقع عمکرد کنونی آن ها انتقال رواناب ها در فصول خاصی می باشد به عنصری برای نیل به اهداف پایداری تبدیل کرد . پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی – توصیفی ، استفاده از به روزترین منابع و استخراج اصول احیاء رودخانه های فصلی و همچنین اصول طراحی شهری حساس به آب ، به راهکارهایی دست یافته است که با به کارگیری آن ها می توان ضمن احیای رودخانه های فصلی ، اهداف پایداری را نیز در شهر محقق کرد .

رودخانه فصلی ، طراحی شهری حساس به آب ، مدیریت آب های شهری ، پایداری